Sector Zaandam

Fort bij Krommeniedijk

Locatie:

Het fort ligt in de Uitgeesterbroek en Heemskerkerbroek Polder, aan de Inundatiekade van de Nauernasche Vaart tot De Dam.

Doel:

"Afsluiting en verdediging van het acces gevormd door den kunstweg van Uitgeest naar Krommenie en van het wateracces de Krommenie."

Bezetting:

269 (1903), 295 (1913), 296 (1920).
Zie Korporaal? Admiraal, Sergeant Duisterhof, Fortwachter Van der Klip, Fortwachter Pijl, Geniesoldaat Ploeg en Soldaat? Trampen.

Bewapening:

Zie Opgave der Bewapening 1910.

Historie:

Zie Historische kalender.

Omschrijving:

Vanaf de Lagendijk loopt de toegangsweg naar de keelzijde van het fort. De twee woningen en de bergloods zijn niet meer aanwezig.
Om het gehele fort ligt een gracht, de originele toegangsbrug is niet meer aanwezig en is vervangen door een nieuwere brug.

Het hoofdgebouw is aan de keelzijde voorzien van een deur en twee ramen met stalen luiken naar elke ruimte. De ruimte die leidt naar de poterne heeft een grote dubbele stalen deur. Er zijn twee keelkazematten tegen het hoofdgebouw geplaatst.
De keelzijde van het frontgebouw en de erop aansluitende poterne is naar de terrepleinen aan weerszijden toegankelijk. Ook het frontgebouw is voorzien van deuren en ramen met stalen luiken en de poterne met twee grote dubbele stalen deuren naar elk terreplein.
De frontwal is nog aanwezig en bevat twee geheel vernielde, losstaande hefkoepelgebouwen zonder geschut.

De bomvrije gebouwen zijn ingedeeld als het Type A.
Het hoofdgebouw heeft 25 ruimten maar de tussenwanden die enkele lokalen opdeelden, zijn niet meer aanwezig. Er zijn geen observatieposten aanwezig.
De poterne verbindt het hoofdgebouw, door de aarden dekking ervan, met het frontgebouw.
Het frontgebouw heeft 7 ruimten waarvan de middelste aansluit op de poterne. Er is een observatiepost in het wachtlokaal aanwezig.

Volgens een verzetsgroep (Bureau Inlichtingen Londen) werd het fort vanaf februari 1944 door de Duitse bezetter gebruikt voor de opslag van landmijnen. Deze werden van 1 tot 8 februari dag en nacht ingebracht.
In 1944 waren loopgraven in de zanddekking van het frontgebouw en in de aarden nevenbatterij aanwezig.

Waarschijnlijk vanaf april 1946 tot een onbekende datum, mogelijk 1949, had het fort een functie als Bewarings- en Verblijfkamp "Kamp Fort Krommeniedijk"? voor politieke delinquenten.

Op het dak van het fort was de Post 4S3 Krommeniedijk (geen toren) van het Korps Luchtwachtdienst (KLD) gebouwd. Het lokaal eronder werd ook door de KLD gebruikt.

Omgeving:

De originele situatie rond het fort is behouden: open polderlandschap en een overvloed aan water rond de verdedigingslijn en de loop van de Lagendijk.

Eigenaar:

Landschap Noord-Holland

Gebruiker:

idem en De Heeren van Zorg

Gebruik:

Zorghuisvesting, bezoekerscentrum en natuurgebied

Monument status:

Provinciaal Monument Noord-Holland; Lijst van Werelderfgoed UNESCO