Sector Ouderkerk

Fort bij De Kwakel

Locatie:

Het fort ligt in de Uithoornsche Polder, in een vooruitgeschoven positie van de Linie Kudelstaart - Uithoorn.

Doel:

"Afsluiting en verdedigen van de accessen, gevormd door den Oostelijke ringdijk van de Zuider Legmeerdijk en de Kleine Drecht met den daarlangs loopenden kunstweg. Bovendien dekking van den eventueele terugtocht van de troepen der voorstelling te Vrouwenakker [onderdeel van de Voorstelling langs de Drecht]."
Zie ook Fortmanoeuvres 1912.

Bezetting:

191 (1907), 196 (oefening 1912), 191 (1913), 186 (1920).
Zie Fortwachter Frans van den Hoven en Fortwachter Pijl.

Historie:

Zie Historische kalender.

Bewapening:

Zie Opgave der Bewapening 1910.

Omschrijving:

Vanaf de Ringdijk loopt de toegangsweg naar de keelzijde van het fort. De fortwachterswoning en de bergloods zijn beide nog aanwezig.
Om het gehele fort ligt een gracht en op het glacis zijn woningen gebouwd. De originele toegangsbruggen zijn niet meer aanwezig en zijn vervangen door twee nieuwere exemplaren.
Het hoofdgebouw is aan de keelzijde voorzien van een deur en twee ramen met stalen luiken naar elke ruimte. De ruimte die leidt naar de poterne heeft een grote dubbele stalen deur. Er zijn twee keelkazematten tegen het hoofdgebouw geplaatst.
De keelzijde van het frontgebouw en de erop aansluitende poterne is naar de terrepleinen aan weerszijden toegankelijk. Ook het frontgebouw is voorzien van deuren en ramen met stalen luiken en de poterne met twee grote dubbele stalen deuren naar elk terreplein.
In de frontwal staat rechts van het frontgebouw een frontbatterij uit 1905-1906 waarvan de functie waarschijnlijk voor 1910 "is vervallen".

De bomvrije gebouwen zijn ingedeeld als het Type A.
Het hoofdgebouw heeft 18 ruimten waarvan enkele met tussenwanden in kleinere lokalen zijn verdeeld voor wasruimten en munitiemagazijnen. Het is onbekend of er observatieposten aanwezig zijn.
De poterne verbindt het hoofdgebouw, door de aarden dekking ervan, met het frontgebouw.
Het frontgebouw heeft 3 ruimten. Er is een observatiepost in het wachtlokaal aanwezig.

Een ontijzeringsinrichting aan de buitenzijde is bijzonder.
Dit fort was niet in het oorspronkelijke plan van Minister Reuther opgenomen en is later met het Fort aan de Nekkerweg toegevoegd.

Vanaf 1944 zou de Duitse bezetter munitie opgeslagen hebben in het fort. Volgens een verzetsgroep (Bureau Inlichtingen Londen) werd het fort vanaf april 1945 gebruikt voor de legering van manschappen ten behoeve van de veldstelling in de Linie Kudelstaart - Uithoorn als onderdeel van de Vordere Wasserstellung.

In gebruik als magazijncomplex vanaf ongeveer 1946 tot voor 1-1-1968.
Gedurende onbekende periode (mogelijk 1958-1980) werden bewapende (met ontsteking) anti-tankmijnen, voor de versperring van de wegen en banen van Schiphol, opgeslagen door Bureau Voorbereidingen Voorzieningen aan Kunstwerken van de Landmacht.

De brug voor de parkeerplaats over de ringvaart is in 1950 vervangen door de bruine houten klapbrug "Korte Brug", die oorspronkelijk over de vaart tussen de Amstel en het Zijdelmeer in Uithoorn lag (de huidige Schans). In 1985 is deze brug vervangen door een niet werkende replica. Deze brug is, met een landhoofd, in 2018 vervangen.

Omgeving:

Kleinschalige ontwikkeling heeft plaatsgevonden direct rond het fort. Op de glacis zijn woningen gebouwd. De rest van het polderlandschap is behouden maar het schootsveld is verdwenen.

Eigenaar:

Particulier

Gebruiker:

Bar 't Fort en diverse verenigingen

Gebruik:

Recreatie

Monument status:

Provinciaal Monument Noord-Holland; Lijst van Werelderfgoed UNESCO