Sector Ouderkerk

Kustbatterij bij Diemerdam

(Fort bij Diemerdam, Fort Diemerdam, Werk aan het Y voor Diemerdam, Kustbatterij bij Diemerdam)

Locatie:

De kustbatterij ligt langs het IJmeer, oostelijk van de Diemendammersluis.

Doel:

"Afsluiting en verdedigen van de Zuiderzee (nu IJmeer / IJsselmeer), en den toegang tot Amsterdam, alsmede het tegengaan van eventueele landingen en het afslaan van aanvallen te land van uit het Westen en Oosten. Bovendien tot het bevuren van luchtvaartuigen en het beschermen van de Diemerdammersluis."
Verdediging op zee was een taak van het Zuiderzee-flottielje van de Koninklijke Marine.

Bezetting:

115 (1889?), 114 (1913), 107 (1920).
Zie Sergeant Harmsen, Fortwachter Klop en Sergeant Oostwouder.

Bewapening:

Zie Opgave der Bewapening 1910.

Historie:

Zie Historische kalender.

Omschrijving:

Een uitzonderlijke kustbatterij wat betreft het model, samen met de tegenhanger bij Durgerdam. Het is een open artillerie batterij-platform voor drie 24 cm kanonnen in het noorden achter de aarden wal rond de gehele batterij. Met munitie-magazijnen en bomvrije onderkomens verspreid over het terrein. De gebouwen zijn van onversterkt beton met ijzeren deuren. Tijdens een mobilisatie zou een bomvrij hoofdgebouw gebouwd worden, maar dat is nooit gebeurd.
Een smalspoor rail loopt van de magazijnen naar het batterij-platform. Er is ook een fortwachterswoning aanwezig.
In de zomer of het najaar van 1897 werd er een bovengrondse telegraafkabel aangelegd naar de Vesting Muiden.
In het water lag vlak onder de waterspiegel een stortkade om landingen te voorkomen. Onder de zeedijk ten oosten van de batterij moet nog een deel van een stenen beer aanwezig zijn. Hiervan zijn enkele delen van de vleugelmuren te zien.

Zie Diemerdamse oorlogsherinneringen en Onderduiken op Diemerdam.

Omgeving:

De originele situatie rond het fort is in de jaren 1970 gewijzigd (elektriciteitscentrale). De verbinding met het water is behouden gebleven alhoewel voor de dijk het PEN-eiland is aangeplempt. De Kleisloot, dienende als ontvangstkom en gracht aan twee zijden van de batterij, is vrijwel geheel verlandt en de twee bruggen zijn verdwenen.

Eigenaar:

Stadsherstel Amsterdam N.V.

Gebruiker:

Paviljoen Puur

Gebruik:

Restaurant en wandelgebied

Monument status:

Provinciaal Monument Noord-Holland; Lijst van Werelderfgoed UNESCO