Mensen

Genieofficier Dudok

Naam voluit:

Willem Marinus Dudok

Geboren:

6 juli 1884, Amsterdam (Noord-Holland)

Overleden:

6 april 1974, Hilversum (Noord-Holland)

Levensloop:

Willem Dudok werd op 6 juli 1884 in Amsterdam geboren. Zijn moeder is Cornelia Bertha Holst, pianiste, en zijn vader is Johannes Cornelis Dudok, violist. Willem was de tweede van vier kinderen.

Na de lagere school en de eerste drie jaar van de HBS ging hij als 16-jarige vanaf september 1900 naar de Cadettenschool in Alkmaar. Als "cadet voor het Wapen der Genie in Nederlandsch Indië" voltooide hij hier kostenloos zijn HBS met een elementaire militaire vorming. In september 1902 begon hij een opleiding tot genieofficier in Nederlands-Indië aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda. Op 24 juli 1905 studeerde hij als 2e luitenant der Genie af maar voor in Nederland zelf. Hij was een jaargenoot van Genieofficier Van Dooden.

Daarop werd hij geplaatst bij de telegrafistendienst van het Regiment Genietroepen in Utrecht. Twee jaar later, op 14 november 1907, promoveerde hij tot 1e luitenant.
In 1910 volgde overplaatsing naar de Staf der Genie te Amsterdam als fort-bouwmeester. In dat dienstverband heeft hij in Uithoorn en Purmerend gewoond en gewerkt. Hier deed hij zijn eerste ervaringen op met betonbouw.

Van 12 mei 1910 tot 18 januari 1911 woonde hij in Uithoorn bij de familie C. van der Bijl. Willem Dudok moet als fort-bouwmeester betrokken zijn geweest bij de bouw van de bomvrije gebouwen van Fort aan de Drecht, Fort bij Uithoorn en Fort Waver-Amstel welke van 1909 tot 1911 gelijktijdig werden gebouwd. Hij moet daarbij hebben samengewerkt met Aannemer Van Slingerland.

Van 18 januari 1911 tot 7 april 1911 woonde hij in Amsterdam. Vervolgens woonde hij in Purmerend waar hij in het huwelijk trad en daar werd ook zijn eerste kind geboren.
Op 2 augustus 1912 verhuisde het jonge gezin naar Zuiddijk 15, de fortwachterswoning van Fort aan de Middenweg. In hetzelfde jaar werd begonnen met de bouw van de bomvrije gebouwen van dit fort.

Willem Dudok trad op 7 maart 1911 in het huwelijk met Aletta Smit die hij had leren kennen toen hij eerder in haar Delftse ouderlijk huis ingekwartierd was geweest. Uit het huwelijk werd in hetzelfde jaar dochter Maria geboren. In 1914 werd hun zoon Johannes Cornelis geboren.

Het bevolkingsregister meldt vervolgens dat het gezin per 1 april 1913 naar Leiden verhuisde. Hier ging hij werken als Plaatsvervangend directeur van Gemeentewerken. Hij ontwierp en realiseerde er diverse gebouwen.
Als officier was hij in de periode april t.e.m. augustus 1913 op onbetaald non-actief gesteld. Per 24 december 1914 werd hem eervol ontslag verleend en benoemd tot Reserve-Kapitein.

Als vrijwillig reserve-officier werd hij op 1 augustus 1914 gemobiliseerd. In 1915-1916 werkte hij bij de Dienst Draadloze Telegrafie der Marine op het Marine-etablissement Amsterdam. Eventuele andere functies en plaatsen zijn onbekend.
In 1919 kreeg hij klein verlof en later groot verlof en keerde toen pas terug naar de burgermaatschappij. In 1923, 1924, 1925 en 1927 keerde hij 6 tot 13 dagen terug, vermoedelijk voor herhalingsoefeningen.
Op 6 december 1921 ontving hij dan ook het "onderscheidingsteeken voor langdurigen Nederlandschen dienst als officier" (15 jaar).
Hij verzocht om ontslag uit militaire dienst en dat werd hem eervol per 1 januari 1929 verleend.

In 1915 werd hij directeur van Gemeentewerken van de gemeente Hilversum. Vanaf 1928 was hij gemeentearchitect van dezelfde gemeente, hetgeen hij tot zijn pensionering in 1949 (of 1954?) bleef.
Hij ontwierp in die perioden vele kenmerkende beton-gebouwen volgens de 'Nieuwe Bouwen' stroming; voor de gemeente Hilversum maar ook voor anderen. Buiten Hilversum onder andere het Vlietermonument op de Afsluitdijk en het kantoorgebouw van de Hoogovens te Velsen.

Willem Dudok overleed op 89-jarige leeftijd in 1974 en werd begraven op de door hemzelf in 1927 ontworpen Noorderbegraafplaats in Hilversum, met een eveneens door hemzelf ontworpen grafsteen. Anno 2017 is het graf nog aanwezig.

Bron:

Han Timmer, Instituut voor Nederlandse Geschiedenis;
G. Ernsting, Historisch Genootschap Beemster, Nationaal Archief stamboeken officieren Genie