|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
InleidingBeste lezer, Na het verzenden van een nieuwsbrief komen regelmatig automatische berichten retour over afwezigheid van de ontvanger, vooral van rijks-, provincie- en gemeenteambtenaren. Bij de vorige nieuwsbrief, tijdens de mei-vakantie, bleek dat de meesten op vakantie waren. Maar de achterblijvers hadden tenminste wat te lezen in de rustige dagen. Ook uw redacteur was even een weekje weg. De informatie in het hoofdartikel is al jaren, decennia bekend, maar volgens uw redacteur niet in kringen der Stelling. Ook voor ondergetekende was het verrassend nieuw. Toevalligerwijs sluiten de twee volgende artikelen over de dagexcursie, aan op het hoofdartikel omdat het deel van de Stelling dat bezocht werd (wordt) vermoedelijk ook in het hoofdartikel aan bod komt. De laatste drie artikelen gaan over de onzinnige inbraak in de Autobunker in IJmuiden. En deel 2 over de Koninklijke Besluiten die betrekking hebben op het opheffen van de vestingwerken. Tenslotte over de nieuwe Hyves pagina over de Stelling. De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 28 mei verschijnen. René Ros
|
Koningin en kabinet naar oude fortenMet dank aan Hans Baas, Stichting Mega.
Volgens Lou de Jong zag het kabinet-De Geer bij een Duitse aanval voor Den Haag hetzelfde lot, ondanks het vele relatief moderne luchtafweergeschut rond de residentie, als Warschau al in 1939 ondervonden had: platgebombardeerd.
Met "een fort bij Hoofddorp" kan mijn inziens alleen het Fort bij Hoofddorp bedoeld worden. Deze ligt nabij de rijksweg 4, de verbinding van Amsterdam naar... Den Haag v.v. Het ligt in de verwachting dat ook de andere forten, waar de koningin en ministers gehuisvest zouden worden, in de zuidwestelijke hoek van de Stelling liggen omdat de reistijd daar naar toe immers het kortst is. En speelde de afstand naar het vliegveld Schiphol en de havens van IJmuiden wellicht ook een rol? In werkelijkheid vond op 13 mei 1940 een kabinetsvergadering in het Fort aan den Hoek van Holland plaats. Koningin en kabinet evacueerden naar Engeland om in ballingschap te gaan en in 1945 te kunnen terug keren. Generaal Winkelman tekende de capitulatie op 15 mei 1940. En zo kan geconcludeerd worden dat de Stelling in 1939-1940 toch nog een heel beperkte functie als Nationaal Reduit had. Maar niet ook voor het leger doch alleen voor de landsregering. En niet om hen binnen de kring van de forten te beschermen maar in de forten zelf! 'Regering naar de forten' met teksten van De Jong: https://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/stukken/regering/ (NIEUW)
|
Dagexcursies 2008Foto: Co Wies†, Werkgroep Geniedijk Oost.
Niet alleen de halve bedreigingen van enkele deelnemers zijn reden genoeg om met de excursies door te blijven gaan, ook de contacten die tijdens zulke excursies worden gelegd zijn dat. Zo heeft eerder een excursie bijgedragen aan de hoofdlijn van het boek 'Vlucht'. En verschijnen foto's, gemaakt door een deelnemer van voorgaande excursies, in de nieuwe Stelling-folders van Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland. De organisator en de gastheren gaan er op 17 mei nog een keer vol tegenaan. Alvast veel dank aan de gastheren, mede namens de deelnemers. ALLERLAATSTE KANS! Officiële fotoalbum (dag 1): https://www.stelling-amsterdam.nl/excursie/dagexcursie2008-1/
|
Verslag dagexcursie 1Foto's: Hans Baas, Stichting Mega. Met dank aan alle schrijvers voor hun bijdrage.
"Door de excursie op deze manier, iedereen in één bus, te organiseren was er meer rust in de groep. Maar omdat er ook flink gewandeld moest worden kregen wij een goed beeld van de samenhang in het bezochte gebied van de Stelling en de complexiteit ervan." (Jan Brilleman) "Vooral het bezoek aan de drinkwatervoorziening was interessant. Jammer dat een gebouw als dat zo verwaarloost is." (Kees Ikelaar)
"De verstilde schoonheid van een verkalkte spin in de Batterij aan de Sloterweg, het gevoel van ouderwets op ontdekking zijn in de Stelling." (Edwin Kapitein)
"De Stelling moet je ervaren door er letterlijk doorheen of overheen te wandelen! En het maakt altijd weer boeiende verhalen los. De Stelling is en blijft een spannend boek. Ik begrijp nu dat de Stelling niet alleen uit forten, inundatiegebieden en militair-civiele installaties heeft bestaan, maar dat het ook een sociale dynamiek heeft gekend: soldaten bleven plakken aan de dochter uit het dorp en de nazaten wonen er nog steeds. Hoe complex kan een Stellingcomplex zijn?" (Peter Hoogervorst) "Een heerlijke dag, alleen jammer dat een analoge fotograaf zoveel sjouwen moet!!" (Jaap de Zee) Foto's Jan Brilleman: http://picasaweb.google.com/jabri49/ExcursieStellingVanAmsterdam20080419?authkey=Xg7c-m5O-5g
|
Inbraak M178 Autobunker IJmuidenBron: persbericht WN2000 d.d. 12 mei 2008
In de nacht van 5 op 6 mei is het hek waarmee de Autobunker was afgesloten opengebroken. De massieve spijlen van ruim 2 cm dik zijn met brute kracht verbogen om toegang te krijgen tot de bunker. Inmiddels is het hekwerk weer provisorisch hersteld. Er waren in de bunker geen waardevolle zaken aanwezig de schade is dan ook beperkt gebleven tot een ontwricht toegangshek. WN2000 overweegt een ander oplossing voor het afsluiten van de bunker. Door de schade aan het hek is dit niet meer goed te openen en te sluiten. Dit dwarsboomt de plannen van WN2000. De stichting die tevens het Bunker Museum IJmuiden beheert was voornemens de Autobunker (M178) dit seizoen aan publiek te tonen. De Autobunker is afgelopen jaar met hulp van veel vrijwilligers ontgraven om deze geschikt te maken voor een bezoek. Stichting WN2000: http://www.wn2000.nl/
|
Koninklijke Besluiten over de Kringenwet 2Met dank aan Eddy de Haes, Stichting Mega.
Van de Posten van Kraijenhoff waren de laatste posten pas in 1923 als vestingwerk opgeheven. Dat suggereert dat 'men' mogelijk nog een gebruik zag als reserve-stelling maar daar is geen zekerheid over. Uit bijvoorbeeld de Vestingbegrooting blijkt ook niet dat er gelden voor zijn uitgetrokken. Ook uit de mobilisatie 1914-1919 zijn geen documenten of kaarten bekend waaruit zou blijken dat ze toen door soldaten zijn ingericht.
De overige forten moeten zijn opgeheven met het op 28 november 1963 formeel intrekken van de Kringenwet. Het blijft een vraag waarom bovengenoemde forten al eerder zijn opgeheven. Fort Uitermeer was blijkbaar bij het egaliseren in 1954 nog formeel een vestingwerk! Overigens, om het ingewikkeld te maken, is de datum van het K.B. niet altijd de datum waarop het besluit in werking trad. In een aantal K.B.'s staat dan bijvoorbeeld "treedt in werking op de tweede dag na die der dagtekening van het Staatsblad, waarin het is geplaatst.". Op de website wordt, evenals in andere publicaties, de datum van het K.B. aangehouden. 'Koninklijke Besluiten over de Kringenwet' in Nieuwsbrief 287: https://www.stelling-amsterdam.nl/275-299/nieuwsbrief-287.htm
|
Stelling van Amsterdam op Hyves
Nu de hype van Hyves over is en blijkt dat het een blijvend, drukbezocht fenomeen is met 6,5 miljoen leden, is er een Hyves pagina voor de Stelling van Amsterdam aangemaakt. Door als Hyves-gebruiker lid te worden van de Stelling van Amsterdam Hyve kan je betrokkenheid en interesse tonen. En meer over andere betrokkenen te weet komen en contacten leggen. Ook kan je de bekendheid verbeteren bij je Hyves-vrienden, zeker als je hen uitnodigt lid te worden. En bovenal kan je zelf foto's en opmerkingen achterlaten. Er zijn op de Stelling van Amsterdam Hyve al enkele foto's en YouTube films geplaatst, waaronder een sketch van Van Kooten en de Bie uit 1996. Stelling van Amsterdam Hyve: http://stellingvanamsterdam.hyves.nl/
|
OverigOverig kort, en meestal actueel, nieuws verschijnt op het Stelling Forum: Vanaf januari 2008 wordt hier niet meer verwezen naar berichten op het Stelling Forum. Gebruik de link hierboven om de nieuwe berichten te zien.
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |
Nieuwsbrief 295
Onze gewaardeerde medewerker Hans Baas is energiek begonnen aan de bijna 15.000 bladzijden in de 27 banden van de 13 delen (1969-1998) van 'Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog' van Prof. dr. L. de Jong (1914-2005). Al in deel 2 vond hij een aantal teksten die op de Stelling van Amsterdam betrekking hebben, alhoewel die naam er niet in voorkomt (zie afbeelding rechts).
Begin 1940 ging Koningin Wilhelmina (zie foto rechts) rekening houden met het feit dat ze naar het buitenland zou moeten uitwijken maar dat zou vermoedelijk niet snel na het uitbreken der vijandelijkheden hoeven gebeuren. Gedurende die tijd zou "zij in een van die forten enkele woon- en werkvertrekken" krijgen.
Ook dit jaar is aan de deelnemers van de dagexcursie gevraagd een zin over de excursie te schrijven. De bedoeling was om die na de tweede dagexcursie gezamenlijk te publiceren, maar er is al genoeg binnen gekomen zodat hun bijdragen hieronder volgen. Tevens hebben enkele deelnemers hun foto's online geplaatst.
"Door het kleine oppervlak waarop Fort bij Hoofddorp is gebouwd, is het aardwerk op het fort behoorlijk stijl. Het contrast tussen het ruige forteiland met de prachtige caponniere en het strak gemaaide groen eromheen is groot." (Maartje van de Ven)
"Het stoere Fort bij Aalsmeer heeft nog twee originele hefkoepelgebouwtjes, waaruit vroeger een snelvuurkanon met uitschuifbare loop onder een gietijzeren schaal tevoorschijn kwam, die in een Star Wars-film niet zou misstaan." (Jelle Drok)
De zomer is weer begonnen, schoolvakanties zijn gestart. Voor vele een periode om te ontspannen, te recreëren of een bezoek te brengen aan de bunkers in IJmuiden. Helaas blijken er bezoekers die het niet zo nauw nemen met andermans spullen.
In Nieuwsbrief 287 waren Koninklijke Besluiten over het opheffen als vestingwerk in het kader van de Kringenwet al ter sprake gekomen. Toen bleef het beperkt tot het declassificeren tot 'geene klasse'. Daarmee behielden de forten nog de status van vestingwerk maar waren er geen beperkingen meer voor de directe omgeving. Deze keer kort over het werkelijk opheffen als vestingwerken, omdat 'men' blijkbaar geen rol binnen de verdediging meer zag. De meeste K.B.'s hebben in de inleiding bijvoorbeeld "Gezien het nader rapport van Onze Minister van Oorlog van 7 October 1952, Dir. Geb., Werken en Terr., Nr. 9417" staan. Die rapporten zouden al in het Nationaal Archief liggen en wil uw schrijver wel eens inzien.
De volgende Koninklijke Besluiten zijn de enig bekende die forten van de Stelling als vestingwerk opheffen:
Hyves (hive = bijenkorf) is een Nederlands sociaal netwerk op het Internet waarop mensen een persoonlijke pagina kunnen maken en koppelen aan die van vrienden en bekenden (iets dat de politie al jaren doet met criminelen). Het is ook mogelijk om een Hyves pagina te maken over een land, plaats, school, leger-onderdeel, gorilla Bokito enzovoort. Je kan dus ook oud-leerlingen of dienstmakkers zoeken.