|
InleidingNa de verzending van de vorige nieuwsbrief kwamen er veel vakantieberichten automatisch retour. Iedereen een goede vakantie gehad en uitgerust? Dan gaan we weer ouderwets aan de slag: welkom bij de eerste normale nieuwsbrief van 2024. Eerst de korte dienstberichten en dan de aankondiging van de dagexcursie en kan je je aanmelden! Ook vertellen we over de nieuw gemaakte luchtfoto's en de plannen daarmee. Eind vorig jaar waren we met een ploeg op veldtocht naar de Legerplaats bij Oldebroek waarover twee artikelen volgen, over de militaire bouwwerken en over de militaire inlichtingen, Tussendoor enige informatie over de in december beëindigde herbestemming van het Fort bij Kudelstaart. En een berichtje over de vierde bezettingsstaat die gedigitaliseerd is. Tenslotte een artikel over een schenking met veel documenten over een militaire zangvereniging, afkomstig van een militaire apotheker. Ik ga niet suggereren dat ze destijds al pilletjes gebruikten tijdens concerten. Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2024/nieuwsbrief-536/ Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
Dienstberichten- In november kwam een archief van het Nederlandse Rode Kruis beschikbaar, over Nederlanders die zich na de Tweede Wereldoorlog vrijwillig of gedwongen (m.n. Arbeidsinzet) in Duitsland bevonden. Van de 3.200 personen in onze database kwamen er van acht documenten in dat archief voor. Drie waren gemobiliseerd in de Beemster forten, twee waren 'fout' en hebben op een fort gevangen gezeten of zijn er geëxecuteerd en twee zijn niet gerelateerd aan de Stelling. De achtste was mijn oudoom Theo, die tijdens de Eerste Wereldoorlog gemobiliseerd was bij de Grenadiers in Den Haag. Dus wat deze bron betreft waren (gelukkig) geen toevoegingen aan de website nodig. Maar wellicht heb je er voor je eigen (familie-)onderzoek iets aan? - Bij baggerwerkzaamheden bij de Damsluis in de Wijkertocht in de Liniewal Aagtendijk - Zuidwijkermeer is grenspaal O30 uit de sloot gebaggerd. En zelfs rechtop in de grond gezet, bijna op de originele locatie. De paal is behoorlijk beschadigd maar het nummer op de kop is nog te lezen. Grenspaal O29 ligt helaas nog in de bodem van de sloot. Ons is onbekend welke partij dit gedaan heeft en een compliment verdiend. (Met dank aan Martin Hilgers.) - Nederland heeft het Verdrag van Faro ondertekend. De Raad van Europa benadrukt met dit verdrag een ander perspectief op erfgoed. Het Verdrag van Faro stelt de mens en de samenleving centraal en hún relatie met erfgoed. Voor de uitvoering in Nederland is 6 miljoen euro beschikbaar. (Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.) - Er wordt gewerkt aan een thema-nieuwsbrief midden maart, over de Tuchtklasse Edam. Als jij mogelijk meer informatie weet, anders dan een scriptie uit 1916 en krantenartikelen, dan verneem ik graag van je.
|
Dagexcursie Stelling van Amsterdam 2024Tekst: René Ros.
Het is ons uiteraard bekend dat 4 mei tevens Dodenherdenking is, en daar gaan we zo veel mogelijk ook bij stilstaan. De oorzaak ligt er vooral in dat we een datum moesten kiezen die alle partijen schikt. En we hebben te maken met natuurorganisaties die de rust van vleermuizen bewaken en horeca-exploitanten die volgeboekt zijn met huwelijksfeesten. We beginnen met koffie en thee op de Kustbatterij bij Diemerdam en wandelen daar dan ook een rondje. Daarna rijden we naar het bijzondere Fort bij Abcoude, met aansluitend een lunch in de bergloods. Na de lunch rijden we via de Batterijen aan het Gein en de Liniewal Gein-Nigtevecht naar het Fort bij Nigtevecht waar we ook rondwandelen en fotograferen. Vervolgens rijden we naar het Fort Uitermeer waar we ook rondwandelen én het authentieke gebouw B van binnen mogen kijken. Langs de Vecht (onder voorbehoud van wegwerkzaamheden) rijden we naar Bastion Bakkerschans van de Vesting Weesp. Dat bastion en het naastgelegen bastion Nieuw-Achtkant kunnen we bekijken. Het tussengelegen Fort aan de Ossenmarkt is niet toegankelijk maar is natuurlijk wel goed van buiten te fotograferen. In de Artillerieloods op bastion Bakkerschans sluiten we de dag af met een drankje en een hapje. De dag begint om 9.30 uur en duurt tot ongeveer 17.15 uur. De busjes halen de deelnemers op van het treinstation Weesp en de P+R Muiden om iedereen naar de Kustbatterij bij Diemerdam te brengen. Na afloop wordt ieder uiteraard weer bij die locaties teruggebracht. De chauffeurs gaan daarna dineren bij een Chinees restaurant in Amsterdam-Zuidoost en anderen kunnen - op eigen kosten - ook gezellig aanschuiven. Meer informatie is te vinden op de webpagina over de dagexcursie en daar kan je je ook tot 26 april aanmelden. Dagexcursie Stelling van Amsterdam
|
Twee rondjes per fortTekst en foto: René Ros.
In 2012-2014 moesten we nog alle duizenden foto's aan de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst voorleggen, in een lijst voorzien van de gemeente waar de foto was gemaakt. Met GPS en automatisering was dat vlot gedaan, maar je zal het maar handmatig hebben moeten doen. Vanwege tegenwoordige regels moest mu elke fotograaf een mission-specialist worden. Om verschillende redenen hebben we drie fotografen ingezet, die per twee meerdere vluchten hebben gemaakt. Het doel om luchtfoto's te maken was om zelf dergelijke foto's als illustratiemateriaal te hebben én om het tijdsbeeld ook van bovenaf vast te leggen. Onze bedoeling in 2012 was om met de verkoop van de foto's de gemaakte kosten terug te verdienen. Dat is op zich goed gelukt, maar er gebeurde iets waar we niet op hadden gerekend. Directeur van Forteiland Pampus Tom van Nouhuys vatte het idee op om een permanente luchtfoto-tentoonstelling op dat fort te plaatsen, zodat iedereen een rondje Stelling kon lopen en een bijbehorend boekje kon aanschaffen. Later is het idee door stichting Liniebreed Ondernemen overgenomen en zijn er soortgelijke - kleinere maar reizende - tentoonstellingen over de Oude- en Nieuwe Hollandse Waterlinie geweest.
De doeken zijn al een paar keer vervangen, versleten door windvlagen en vogelpoep. Maar het was nu voor Pampus wenselijk om in 2024 nieuwe foto's te gaan gebruiken. Zodoende hebben we een flinke inspanning geleverd om in één jaar twee lage rondjes om alle forten te vliegen. Wanneer het weer goed was, 'Schiphol' meewerkte en iedereen beschikbaar was. We hebben bijna 5.000 foto's gemaakt - of eigenlijk overgehouden na een eerste selectie. Op onze website zal je de komende maanden de recente luchtfoto's gebruikt zien worden. En komend voorjaar de opening van de vernieuwde tentoonstelling op Pampus, waarover later meer informatie volgt. Aan een ander gebruik wordt gewerkt, maar vertellen we nu nog niets over. Voorlopig zijn er geen plannen om de foto's in een online winkel te koop aan te bieden. Als je zoekt naar een mooie luchtfoto voor op je fort, in je werkkamer, in een publicatie enzovoort, neem dan gerust contact met ons op. Vragen & Reacties
|
De zesde expeditie naar OldebroekTekst: René Ros en deelnemers. Voor de zesde maal sinds 2004 bracht een delegatie vanuit de Stelling van Amsterdam in november 2023 een bezoek aan de Legerplaats bij Oldebroek. Aan de schietheide op de Veluwe die in juli 1877 door 'ons' Amsterdamse 2e Regiment Vesting-Artillerie in gebruik werd genomen. Ons bezoek past dus in een al 146 jaar oude traditie! Met de komst van zwaarder geschut waren de schietterreinen in bijvoorbeeld de duinen bij Haarlem, niet meer voldoende. Op de heide van Oldebroek werd de Legerplaats bij Oldebroek voor de Artillerie Schietschool aangelegd. Het is het grootste schietterrein van ons land, maar modern geschut dat 40 kilometer kan schieten moet zich met een grootste afstand van 10 km toch inhouden. Dat was nog geen probleem toen Eerste-Luitenant L. Rang en andere artilleristen onder andere vanaf 1906 de speciaal gebouwde oefenkazematten gebruikten om met scherpe munitie te oefenen. De zoektocht naar die oefenkazematten was de reden voor het eerste bezoek in 2004, helaas bleken ze niet meer aanwezig. Maar wel een paar, ook relevante, andere bijzondere bouwwerken.
's Ochtends maakten we een wandeling over 'de Site', één van de militaire hoogtepunten uit de Koude Oorlog in ons land. Hier moeten de nucleaire granaten voor de artillerie opgeslagen zijn geweest. Beheerd en bewaakt door Amerikaanse militairen, met erbuiten een Nederlandse bewaking om te voorkomen dat de Amerikanen Nederlandse burgers dood zouden schieten. Jarenlang werd dag en nacht wachtgelopen, met hoogstens een paar kleine ongelukjes met de wapens. Nadat het in 1994 werd verlaten, werd het als oefenobject gebruikt en raakte het in verval. Het Amerikaanse wachtgebouw is een bunker met schietgaten onder de ramen van kogelwerend glas. Dat dikke glas is inmiddels toch helemaal verdwenen. In de onderhoudsloods is een kamer met een kluisdeur waarvan niemand weet wat er bewaard werd, mogelijk onderdelen of codeboeken. Dieper op het terrein staan twee grote, aangeaarde munitiemagazijnen met dubbele zware stalen schuifdeuren en een later toegevoegd hekwerk ervoor. Kaal en leeg maakt het toch indruk, als je je bedenkt wat er opgeslagen was en hoe dat in het tijdsbeeld pastte. De wachttorens zijn inmiddels niet meer toegankelijk omdat de slechte trappen verwijderd zijn.
Galerijen A en B zijn in 1918 voor schietproeven gebouwd. Ze zijn in 1920 en 1980 aangepast tot waarnemingsgalerijen voor oefening van de voorwaartse artilleriewaarnemers. Naast wat schade door de schietproeven én betonrot, zijn er een aantal teksten en tekeningen van en voor mannen boven de 18 jaar te vinden... Er zijn heel wat uren verveeld doorgebracht in die dingen. We bezochten nog twee latere bouwwerken en reden via het grote en kleine doelengebied terug. "Het was voor mij heel apart om door het doelengebied te rijden waar ik 51 jaar geleden op geschoten heb met 155 mm granaten." Het is een kraterlandschap met oude, vele malen doorboorde tanks. En er is één plekje als uitstrooiveld voor vredig overleden artilleristen, uiteraard buiten het doelengebied. Onze gastheren waren fantastisch en mooie voorbeelden van mensen die hun werk leuk vinden en het graag anderen laten zien. Mocht je een interessante werkkring zoeken, er is plek bij de Landmacht! Legerplaats bij Oldebroek
|
Geen Zeilfort bij KudelstaartTekst en foto's: René Ros. Plannen voor een 'restauratie' van het Fort bij Kudelstaart bestonden sinds 2017, maar het is in december 2023 gestopt. Het was een wespennest, tussen voor- en tegenstanders zowel in als buiten de politiek, waar wij door de dagexcursie in terecht kwamen. Ter informatie van de lezers wil ik er hier toch iets over zeggen, en hoop dat beide partijen er niet boos over worden of in ieder geval beiden even boos...
De gronddekking van de bomvrije gebouwen zou vervangen worden door hotelkamers en zalen in beton. En onder het grootste deel van het eiland zou een parkeergarage komen met de toegang bij het linker hefkoepelgebouw. De auto's konden dan rond de funderingen van de twee frontbatterijen geparkeerd worden. Maar in de Bouwhistorische Verkenning kwam de term frontbatterij niet voor. Op mijn vraag waarom niet een nieuw pand elders gebouwd werd, was het antwoord dat de historische facade de belangrijkste reden was. En het leek er op dat alleen die facade zou blijven staan. Het kan 100 keer geroepen worden, maar van behoud van de cultuurhistorische waarden was eigenlijk geen sprake. Die waarden kwamen niet verder dan alleen de bomvrije gebouwen, maar een fort is meer dan alleen de gebouwen.
De gemeente Aalsmeer is zowel eigenaar als vergunningverlener, en nu weer aan zet voor het zoeken naar een nieuw plan en een nieuwe exploitant. In ieder geval zal de pantserkoepel van Fort bij Velsen niet van het Nationaal Militair Museum overgebracht worden naar Kudelstaart. De buitenste delen ervan hadden daar een plek moeten krijgen op de kade tussen gracht en Westeinderplassen, een lastige en ontoepasselijke locatie. We hopen dat alle betrokkenen weer tot rust komen en de ondernemers nieuwe en leuke andere uitdagingen gaan vinden. De 41 rapporten zijn ook door ons gearchiveerd. Met een aantekening dat de ondernemer mogelijk de kleinzoon is van de detachement-commandant Artillerie buiten de forten in de Groep Westzaan tijdens de mobilisatie 1914-1918. Fort bij Kudelstaart
|
Het geheime museumTekst en foto: René Ros. Het is eigenlijk een geheim, maar we schenden de Wet bescherming Staatsgeheimen niet als we je vertellen over een heel bijzonder museum! Maar wat moet je je voorstellen bij een museum over de militaire inlichtingen? Informatieborden met weggelakte namen? We gingen voor u spioneren bij het Inlichtingenmuseum op de Legerplaats bij Oldebroek.
Deze verzameling en het museum toont de geschiedenis en de middelen van het korps en haar voorgangers. Bijzonder aan dit museum is dat je weet dat niet alles uit de verzameling getoond en uitgelegd kán worden. De verzameling is ook onderdeel van de opleiding van nieuwe medewerkers, en die zullen ongetwijfeld een ander verhaal te horen krijgen. René was in juni al langs geweest voor een kennismakingsgesprek en om over de Stay Behind organisaties (SB) te spreken. Daarbij kreeg hij een 1-op-1 rondleiding. Deze keer ging René enige publicaties over SB scannen en kregen de andere deelnemers de rondleiding. Erg grappig was dat in de stapel over SB ook (incorrect) een krantenartikel zat over de wegversperring op Fort bij Edam met een van de deelnemers op de foto! De rondwandeling door de tentoonstellingsruimte duurde bijna anderhalf uur. En de groep was zo geïnteresseerd dat het af en toe een discussiegesprek werd. "Ik vond het museum buitengewoon. Enerzijds de levendige toelichting door de MIVD officier, anderzijds de vele afluister- en observatiegadgets. Zelfs de in beslag genomen Citroën C3 van Russische spionnen en een observatiebusje." Het Inlichtingenmuseum is alleen op afspraak geopend, en in groepsverband wordt ongetwijfeld op prijs gesteld. En wellicht te combineren met een bezoek aan het Artillerie Museum? Historische Verzameling Militaire Inlichtingendienst
|
Bezettingsstaat 1920Tekst en foto: René Ros. Al eerder was de Bezettingsstaat Stelling van Amsterdam uit 1913-1914 ingevoerd, die tijdens de mobilisatie uitgevoerd moet zijn. Nu is ook de bezettingsstaat uit 1920 ingevoerd, waar vrij weinig wijzigingen in blijken te zitten.
In 1913 was de Hoofdverdedigingslijn (HVL) naar het oosten verlegd. De Vesting Weesp lag sindsdien niet meer aan de HVL en had in 1920 nog maar drie telegrafisten, terwijl er in 1913 nog negen plus drie artilleristen waren. Een bezettingsstaat van voor 1913 zou nog een nuttig inzicht over de periode ervoor kunnen geven, maar die is helaas nog onbekend. Verder valt aan de bezettingsstaat StvA 1920 op, dat de sectorstafkwartieren ontbreken. Dit omdat de sectoren werden opgeheven, in aanloop naar de samenvoeging met de Nieuwe Hollandse Waterlinie die geen sectoren kende. Ondanks dat bleef het totaal aantal manschappen met 12.500 vrijwel gelijk. Van de 526 vermeldingen zijn er wel 37 met 'Pro memorie' en 'Onbepaald' voor vooral waterstaatspersoneel en marechaussee. Als iemand het leuk lijkt om de digitale bezettingsstaten te controleren met het origineel, neem dan gerust contact op. Dan kunnen we ze misschien nog eens gaan publiceren en er zijn nog vijf bezettingsstaten van de NHWL en andere linies te doen. Je moet wel een nerd zijn om dit te controleren of in te voeren, maar draag het maar als Geuzennaam! Als je vragen hebt over de eenheden en militairen op een fort, neem dan gerust contact op.
|
De zingende Bakker?Tekst: René Ros. Na een paar generaties vervallen persoonlijke herinneringen tot oud papier zonder herinneringen. Als nazaten het dan aan iemand geven die met een andere invalshoek naar het materiaal kijkt, dan worden het opnieuw herinneringen. Het is elke keer weer spannend welk en hoeveel materiaal nazaten op onze tafel leggen. Christa en Marco Henneke kwamen gezellig naar de bibliotheek op Fort Uitermeer en legden maar liefst 16 documenten, vier foto's en drie emblemen op tafel. Dit was materiaal van Johannes Cornelis Bakker (*1881), een achter-oudoom, aan wie ze zelf geen herinneringen hadden. Ze maakten het spannend door elk document stuk voor stuk op tafel te leggen, waarbij zij vertelden wat ze er van wisten en ikzelf wat vanuit het militaire blikveld opviel. Getuigschrift, verlofpas enzovoort kwam op tafel.
Hij bleek ingelijfd en gemobiliseerd te zijn als gewoon infanterist en kwam bij de mobilisatie op Fort bij Aalsmeer terecht. Daar werd een groepsfoto gemaakt met de tekst “Fort Aalsmeer 2e sectie 1914" op een bord en "Snert" op een emmer. Met de drie latere portretten is het nog lastig om hem te identificeren, maar de vorm van zijn linker oorschelp gaf de doorslag. Of "snert" betrekking heeft op het slechte eten of de algehele toestand, dat is mij niet duidelijk. Uit de familie is niet bekend of hij zong, wel zijn de zangkunsten van andere familieleden bekend en dat opera-zanger Marco Bakker een achterneef van hem is. Omdat veel van zijn documenten over zang en muziek gaan, lijkt het er wel op dat hij zelf ook zong. Zo zijn er twee gestencilde, en nu slecht leesbare, programma's van voorstellingen door het Comité tot Ontspanning Aalsmeer Kudelstaart en van een voorstelling met de naam "Excelsior". Hoogtepunt van de schenking zijn twee exemplaren, waarvan één met de stempel "Militair", van het programma van het "Vocaal en Instrumentaal Concert" door de Zangvereeniging "Fort Aalsmeer" op 26 maart 1915. Een heel specifiek en uniek boekje, en nog wel in tweevoud. Het was te koop voor 25 (Gulden)cent en was tevens het toegangsbewijs. Het concert vond plaats in het nog bestaande Hotel Restaurant De Beurs in Hoofddorp. De ere-voorzitter van de zangvereniging was uiteraard de fortcommandant, Res. 1e Lt. A.C. van Waesberge.
Al in 1900 maakte Bakker bezwaar tegen de hem opgelegde militaire plicht, inclusief een hoger beroep, zodat het lijkt dat hij liever niet in dienst ging. Dat moest hij toch, met de eerste opkomst in 1908. Daarna werd hij apothekers-bediende en werkte bij meerdere apothekers in Amsterdam en Haarlem en mogelijk ook in Rotterdam. Bij de mobilisatie van 1914 werd hij echter, gezien de groepsfoto, gewoon een van de 227 infanteristen op Fort bij Aalsmeer. Het lijkt er op dat hij aan het gewone soldatenbestaan heeft weten te ontsnappen, door in juni 1915 Tijdelijk Militair Apothekers-bediende te worden, dat aansloot bij zijn burgerlijke beroep. We weten daarvan alleen dat hij in het Militair Hospitaal in Assen heeft gewerkt. Uit die tijd moeten ook de drie portretfoto's in passe-partouts zijn, omdat op zijn kraag het embleem van de Geneeskundige Dienst zit. Met de esculaap, de slang rond een staf. Bij de schenking zaten ook drie van die stoffen kraagemblemen, vermoedelijk dezelfde. Bakker heeft slechts kort op een Stelling-fort verbleven, maar de groepsfoto is daar wel een mooi bewijs van. De muzikale documenten moeten zeldzaam zijn en geven een nieuw beeld van het vermaak op de Stelling-forten tijdens de mobilisatie. En ze zijn nu algemene herinneringen voor ons allen geworden. Apotheker-bediende Bakker (nieuw)
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |
Nieuwsbrief 536
Op zaterdag 4 mei aanstaande zal voor de twintigste keer de geheel verzorgde, unieke dagexcursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam plaatsvinden. We bezoeken drie forten, een kustbatterij en een halve vesting in de Sector Ouderkerk met een rondrit door het gebied.
Ook een decennium is snel voorbij en is er voldoende op en bij de forten van de Stelling van Amsterdam gewijzigd om nieuwe luchtfoto's te moeten maken. Ook wat betreft bedrijven en vergunningen was er veel gewijzigd. De factor die constant was gebleven, was het vlieggebied van vliegveld Schiphol en de bijbehorende beperkingen.
De tentoonstelling op Pampus werd op 24 april 2015 geopend en is nog steeds aanwezig met veel positieve reacties van het publiek. Eens per jaar 'inspecteren' we de tentoonstelling en het is leuk het publiek onderling over de luchtfoto's te horen praten. Alles bij elkaar een heel leuke samenwerking die ook bijdraagt aan het terugverdienen van de hoge vliegkosten.
We lopen de deur er niet plat, maar dankzij de goede contacten was een bezoek wederom mogelijk. Tegenwoordig heet het Vuursteuncommando, maar het Bureau Veiligheid is nog dezelfde en was onze gastheer. En de vijf gasten liepen de hele dag met grote ogen en een glimlach rond. Uiteraard was bezoek alleen mogelijk op een dag dat er niet geschoten zou worden, en zelfs dan werd op onze veiligheid gelet vanwege niet-gesprongen munitie.
In de middag meldde we ons bij Bureau Veiligheid en stapten over in twee Amarok-terreinwagens met chauffeurs. We bezochten de twee oefenkazematten uit de jaren 1930 om even binnen en buiten te bekijken, te fotograferen en te bespreken. Vanuit die bosrand kregen we al een eerste beeld van het doelengebied met een groot aantal tanksilhouetten aan de horizon. Eenmaal zijn we er geweest toen de heide bloeide, dat was nu zeker niet het geval.
Een medewerker van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed gaf enkele jaren geleden aan, dat een grootschalige verbouwing waarschijnlijk geen goedkeuring meer zou krijgen. Zoals van Fort aan de Nekkerweg tot het Fort Resort Beemster. Op het bouwbord daarvan stond het woord restauratie, maar het was objectief beschouwd natuurlijk een verbouwing; een hele flinke verbouwing. De plannen voor Fort bij Kudelstaart gingen eigenlijk nog verder, in de zin dat er vrijwel geen kubieke meter grond onaangeroerd of aanwezig zou blijven.
Ondernemers mogen die plannen hebben en zelfs erfgoed onzin vinden. Maar omdat het om een Rijksmonument en Werelderfgoed gaat, zijn er partijen die terecht hun eisen stellen, voordat ze goedkeuring en subsidie kunnen geven. Het bijzondere - en volgens mij grootste leermoment - was dat de gemeente Aalsmeer onvoorwaardelijk achter de plannen ging staan. Terwijl de vraag was of ze alle benodigde kennis hadden voor een voor hen geheel nieuwe, grote opgave. En opmerkelijk genoeg was het pas de Raad van State die op de procedure de plannen blokkeerde en inhoudelijk waren UNESCO en ICOMOS 'niet enthousiast'. De ondernemers hebben 350.000 euro meegekregen, dus het was een prijzige poging.
Tijdens het bezoek aan de Legerplaats bij Oldebroek meldden we ons bij het Inlichtingenmuseum van de Historische Verzameling Militaire Inlichtingendienst (HVMID). In 2020 werd het Wapen van de Informatiemanoeuvre opgericht met onder andere het Korps Inlichtingen en Veiligheid (I&V) ‘Prinses Alexia’.
Ook de bezettingsstaten Nieuwe Hollandse Waterlinie 1914 en Afzonderlijke Forten 1914 zijn bekend en waren ook al eerder gedigitaliseerd. Dergelijke bezettingsstaten laten zien welke eenheden en hoeveel militairen op de forten en erbuiten waren gelegerd. En ze zijn onmisbaar om enige zekerheid te geven op welk fort een militair was gelegerd als zijn eenheid bekend is. De bezettingsstaat van 1920 zal voor dat laatste zelden gebruikt gaan worden.
Pas na het scannen en beschrijven in de database kan je alles chronologisch in elkaar passen en echt naar de inhoud kijken. Er werd nog wat in de militaire administraties over hem gevonden, maar helaas niet zijn Staat van Dienst als Militair Apothekers-bediende. Terwijl de Geneeskundige Dienst een overzichtelijk archiefdeel is en tussen de hospitaal-soldaten ook andere apothekers werden gezien. Aan de hand van de 45 gebeurtenissen in zijn tijdlijn werd een nieuwe biografie op de website opgesteld.