|
InleidingBeste lezer, Deze nieuwsbrief gaat over het onderzoek om te proberen te verklaren wat de functie was van een onbekend bouwwerk op het Fort bij Edam. De theorie is spectaculair én - volgens ons - plausibel maar of het u overtuigd moet u aan het eind van deze nieuwsbrief zelf beslissen... Voordat u gaat lezen wil ik deze personen bedanken voor hun medewerking aan specifieke artikelen of in het algemeen: Michel van Best, Kees Bruins (Werkgroep Fort bij Krommeniedijk), Piet Crielaard (Stichting Fort bij Edam), Ger Fritz (Stichting Fort bij Edam), Michael Grube (Geschichtsspuren.de), Wim de Natris, Jaco der Nederlanden, Henk Posthumus (destijds Vrijwilligersgroep Fort bij Spijkerboor), Alexander Senger, dr. Cees Wiebes (Universiteit van Amsterdam), Dick Wools en alle deelnemers aan het mini-symposium 'Het geheim van...'. Tekst en foto's zijn van ondergetekende tenzij anders aangegeven. Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2016/nieuwsbrief-438/ De volgende nieuwsbrief zal op 8 september verschijnen. Veel plezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
Het onbekende bouwwerkOp 6 juni 1999 was het Fort bij Edam nog leeg en verlaten toen Jurgen Lamers en René Ros het voor de eerste maal bezochten. Buiten stond het gras hoog tussen dichte begroeiing en binnen heerste duisternis over de spinrag.
Ondertussen werd het het jaar 2014 en was het fort door vele vrijwilligers van de Stichting Fort bij Edam ontdaan van spinrag, aangeveegd, geschilderd en gemaaid. Onder leiding van een van de vrijwilligers, Piet Crielaard, werden de gelaste metalen luiken van het onbekende bouwwerk met veel moeite open gemaakt. Maar ook na het openen was het ze onduidelijk wat het bouwwerk was. Op RTV Noord-Holland werd in augustus 2014 een item erover uitgezonden met een oproep voor mensen die meer informatie hadden. Behalve publiciteit was er verder helaas geen resultaat. In september 2014 is René Ros met een paar sympathisanten tijdens een veldtocht bij het Fort bij Edam langs gegaan om het bouwwerk te bestuderen en te discussiëren over de mogelijke functie. René heeft toen over het gebruik enkele theorieën geopperd waarbij de wildste theorie veel lijkt op wat u hieronder gaat lezen... Stichting Fort bij Edam
|
De vormOp het linker terreplein van het Fort bij Edam ligt, van buitenaf geheel onzichtbaar, een betonnen plaat van grofweg 5 bij 5 meter met een dikte van ca. 15 cm. Van zuid (hoofdgebouw) naar noord (frontwal) zijn er drie onderdelen in te onderscheiden namelijk twee sleuven met metalen deksels (laten we die A en B noemen) en een ronde put (C). In de maten zijn alleen metrische eenheden te herkennen zodat het geen Angelsaksisch ontwerp zal zijn. Object A is een sleuf met een binnenmaat van 252 bij 35 cm. Het bevat liggend een 216 cm lange en 33 cm dikke, gelaste, holle metalen balk waaraan een zijde een kwart cirkel van metaal is te vinden. Door deze kwart cirkel is de balk vrij eenvoudig rechtop te zetten. Er zit een metalen punt op de kop die dan boven het beton uit komt.
Object B is vrijwel identiek aan object A maar heeft iets andere afmetingen met een binnenmaat van 268 bij 31 cm. Het bevat eenzelfde balk maar deze is 252 cm lang en 28,5 cm dik. De kop heeft twee ronde gaten waarachter twee buizen zitten waarin de twee losse stangen passen. Met een koppeling zijn aan deze stangen roestvrije stalen borgpennen van 5 cm. vast te maken die door de gaten naar binnen gestoken kunnen worden, om de stangen los te draaien en weer uit te nemen.
Ook is er een ronde put (object C) met een ijzeren deksel van 60 cm. doorsnede waarvan slechts een klein deel in het midden uitgenomen kan worden. Daaronder bevindt zich een een verticale as met een vierkante kop waar een nieuwe sleutel voor is gemaakt. Als je de as draait hoor je iets heen en weer gaan, maar verder gebeurd er niets. Er is ook geen zichtbare verbinding met een van de sleuven. Het vermoeden is dat hiermee de deksel ontgrendeld en uitgenomen moet kunnen worden maar dat dit door roestvorming nu niet mogelijk is. Na wegname van de ronde deksel zou dan een ronde buis als feitelijke versperring geplaatst kunnen worden die boven het wegdek uitsteekt. Direct nabij dit object zijn minstens twee ronde slijtsporen in het beton te herkennen. En dit object blijft langer sneeuwvrij dan de andere, hetgeen suggereert dat er een redelijke hoeveelheid water onder zit.
|
De functieFoto vechtwagenhindernis: René Ros. Alhoewel we nog nooit een identiek bouwwerk elders hadden gezien, waren we er bij het bezoek aan het geopende bouwwerk op Fort bij Edam vrij snel zeker van dat het een wegversperring is. Het kunnen oprichten van metalen balken en het vastzetten daarvan is daarvoor een algemeen toegepast principe.
De dikte van de balken is een indicatie dat het inderdaad een na-oorlogse wegversperring is. Voor 1940 gebruikten we in Nederland spoorrails en kleinere H-profielen in zogenoemde vechtwagenhindernissen. Maar na 1945 hebben we geen of weinig versperringen meer in ons land gebouwd. Michael Grube van het Interessengemeinschaft für historische Militär-, Industrie- und Verkehrsbauten in Duitsland liet desgevraagd weten: "This obstacle design is not in the NATO documentation/field manuals, so it will most likely be some country-specific design." (Dit versperring model is niet in de NAVO documentatie/veld handleiding, zodat het zeer waarschijnlijk een land-specifiek ontwerp is.)
Uiteraard is ook geprobeerd informatie over het bouwwerk in een Nederlands archief te vinden. Het enige openbare archief dat resultaat zou kunnen opleveren is het archief '2.13.96, Dienst Gebouwen, Werken en Terreinen van het Ministerie van Defensie (1947-1987)' in het Nationaal Archief te Den Haag. Tweemaal is een bezoek daaraan gebracht maar ook zonder resultaat en dus ook zonder een bevestigd bouwjaar. Op de indexkaarten over Edam voor verschillende jaren werden wel toepasselijke beschrijvingen gevonden zoals 'oefengelegenheid te fort Edam' (1949). Maar de archiefstukken waren niet via nummerboeken te achterhalen of de archiefstukken waren vernietigd. Als je in complot-theorieën gelooft... De prangende vraag is: waarom is dit bouwwerk niet gewoon op een kazerne of een oefenterrein gebouwd? Voor wie kan dat nuttig zijn geweest? Cold War bericht
|
Guerrilla'sMet dank aan: Cees Wiebes (Universiteit van Amsterdam)
Hij schreef: "Ik ben bezig met een verhaal over een vijftal Roemenen die waarschijnlijk in 1951 in het diepste geheim op Kamp Zeeburg werden getraind voor speciale operaties achter het IJzeren Gordijn. Ze moesten in opdracht van de CIA en Nederlandse diensten een guerrilla oorlog voeren in Roemenië tegen de communisten en hit-and-run operaties uitvoeren." In een Roemeens document is daarover te lezen: "Deze auto reed de vijf Roemenen in het midden van de nacht van de Belgisch-Nederlandse grens naar een voormalige Nederlandse militaire gevangenis ten noorden van Amsterdam. In deze gevangenis, waar geen gevangenen meer waren, vervolgde de groep de training die ze in Italië was begonnen.
Het plan was om meerdere ploegen te trainen maar het is bij één ploeg Roemenen en één ploeg Bulgaren gebleven. De Bulgaren werden op vliegbasis Deelen getraind. Cees Wiebes dacht dat op Kamp Zeeburg een militaire gevangenis is geweest maar dat is niet het geval. De enige, ons bekende, militaire gevangenis in die tijd was in Nieuwersluis gevestigd. Kamp Zeeburg
|
Mini-symposiumMet dank aan: Stichting Fort bij Edam.
Om te beginnen kregen de aanwezigen de gelegenheid om het bouwwerk te bekijken en vragen te stellen. Vervolgens werd in een lokaal van het fort gediscussieerd over het mogelijke gebruik. Hierna gaf René Ros een presentatie over de informatie die op dat moment over het bouwwerk uit archieven en contacten bekend was. Aansluitend gaf Cees Wiebes een uitgebreide presentatie van zijn onderzoek naar de Roemenen op basis van zijn op dat moment nog te publiceren boek. De deelnemers hoorden zijn verhaal grotendeels ademloos en met verbazing aan.
In ieder geval vonden de organisatoren het mini-symposium zeer geslaagd en waren ook de deelnemers tevreden: N.B. De geheimhouding voor de aanwezigen aan het mini-symposium is, door het publiceren van het boek van Cees Wiebes en deze nieuwsbrief, bij deze vervallen. |
Het gebruikMet dank aan: Kees Bruins (Werkgroep Fort bij Krommeniedijk), Henk Posthumus (Vrijwilligersgroep Fort bij Spijkerboor). Laten we aannemen dat de oefenlocatie van de Roemenen:
De meeste lezers zullen onmiddellijk denken aan Fort bij Spijkerboor als fort met de meeste jaren als gevangenis. Op 18 juni 1951 werd het gesloten als gevangenis voor Indië-weigeraars en Indië-strafgevangen. In augustus 1951 betrok de Koninklijke Luchtmacht dat fort. Daartussen lijkt een training van twee weken te passen behalve dat het de bedoeling was meerdere Roemeense ploegen te trainen en de operatie werd pas in juni 1952 beëindigd.
Concluderend is het aannemelijk maar niet zeker dat de training van de Roemeense agenten op Fort bij Edam plaatsvond. Via onder andere de International Commission of Military History (ICMH) werden e-mails over deze wegversperring verzonden aan enkele Roemeense militaire musea maar helaas volgde geen antwoord. Bewaringskampen Politieke Delinquenten
|
Boek 'Samen met de CIA'Tekst en afbeelding: Boom uitgevers Amsterdam.
Spionagedeskundige Cees Wiebes onthult op basis van recent vrijgegeven archieven hoe de operaties achter het IJzeren Gordijn meestal uitliepen op mislukkingen, waarbij tientallen geparachuteerde agenten omkwamen. Deze agenten waren meestal tijdens de oorlog betrokken geweest bij oorlogsmisdaden en hadden voor de SS, Gestapo of Waffen SS gediend. Dubbelspel, verraad en Amerikaans amateurisme waren tijdens de operaties aan de orde van de dag. Sommige acties waren wel een succes. Wiebes bespreekt in zijn boek hoe Operatie Tom en Operatie Leunstoel wél tot intelligence leidden. Deze zeer geheime operaties worden in dit boek uitgeplozen en inzichtelijk gemaakt. Cees Wiebes is intelligence analist en onderzoeker. Hij is de eerste Nederlandse onderzoeker die exclusief toegang kreeg tot de archieven van de voormalige inlichtingen- en veiligheidsdiensten in Roemenië, Bulgarije, Hongarije en Polen. Verder heeft hij zeer geheime en nooit eerder geraadpleegde documenten kunnen consulteren op het ministerie van Algemene Zaken en bij de AIVD. Cees Wiebes 'Samen met de CIA' op Boom Geschiedenis
|
Lezing op Fort bij EdamIn samenwerking met: Stichting Fort bij Edam en Cees Wiebes.
U bent op zaterdag 1 oktober as. van harte welkom op het Fort bij Edam voor een bijeenkomst die om 14.00 uur begint en om ongeveer 16.00 uur eindigt. Omdat er een beperkt aantal plaatsen beschikbaar zijn, kunt u alleen aanwezig zijn na aanmelding via de onderstaande link. Aanmelden is mogelijk tot en met 29 september as. of tot het maximum aantal deelnemers is bereikt. De kosten bedragen 5 euro per persoon en eventuele consumpties zijn voor eigen rekening. Het fort is open vanaf 13.30 uur. Bij binnenkomst moet u zich 'ongevraagd legitimeren' en de deelnamekosten gepast contant voldoen. Het is niet toegestaan geluid- en/of filmopnamen te maken tijdens de bijeenkomst. Aanmelden voor Lezing 'Samen met de CIA'
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |
Nieuwsbrief 438
Deze versperring ligt echter niet in een weg en er kunnen nauwelijks voertuigen komen. Het is niet gebouwd waar het functioneel kon zijn en dan kan het alleen een opstelling zijn geweest om de bediening te testen of te oefenen. Daarvoor pleit ook dat het drie verschillende objecten zijn.
Kort nadat we het bouwwerk voor de eerste maal hadden bestudeerd, ontving René Ros op 28 september 2014 een e-mail van Cees Wiebes.
De CIA voerde onder de naam 'Operation QKBROIL' ('snelkookpan') dergelijke infiltratie operaties uit in nauwe samenwerking met inlichtingen- en veiligheidsdiensten van verschillende NAVO-landen en elke dienst richtte zich op een specifiek Warshaupact land. Voor de Nederlandse Buitenlandse Inlichtingendienst (BID) waren Roemenië en Bulgarije het belangrijkste doelwit.
Op 14 november 2015 werd het mini-symposium 'Het geheim van...' over het onbekende bouwwerk georganiseerd op het Fort bij Edam. Dit vormde de seizoen-afsluiting van Stichting Fort bij Edam en de jaarlijkse donateursdag van het Documentatiecentrum StvA.
Door deelnemers werd terecht opgemerkt dat het een leuke theorie is maar niet 100% zeker dat de Roemeense ploeg op het Fort bij Edam heeft geoefend met het bouwwerk. Een van de deelnemers was wel overtuigd:
Daaruit volgt dat vrijwel alle forten ten noorden van het Noordzeekanaal in aanmerking komen. Zeven forten zijn daadwerkelijk gebruikt als gevangenkamp waarvan twee in de vroege periode door de Binnenlandse Strijdkrachten en de overigen later onder het Ministerie van Justitie.
Vandaag, 2 september 2016, verschijnt 'Samen met de CIA. Operaties achter het IJzeren Gordijn' van Cees Wiebes. Dit boek laat zien dat de Nederlandse Inlichtingendiensten tijdens de Koude Oorlog een veel grotere rol speelden dan tot nu toe werd gedacht. Ook wordt er inzicht gegeven in hoe de Nederlandse geheime dienst en de CIA samen zeer clandestiene operaties uitvoerden achter het IJzeren Gordijn, in Noorwegen en in Den Haag. 
Wat is die vreemde betonplaat met metalen deksels op het linker terreplein van Fort bij Edam? Het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam nodigt u van harte uit om het geheim van deze vreemde wegversperring te ontrafelen.