Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam

Nieuwsbrief 251

Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam, nummer 251
(8ste jaargang, 18 september 2006)

Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Amsterdam.
<https://www.stelling-amsterdam.nl/>

Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op:
<https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/>
Daar is ook informatie te vinden over deze nieuwsbrieven, het aanmelden en het archief.

Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan ge-interesseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.

Inhoud

In deze nieuwsbrief:

• Inleiding
• Meningen gezocht
• Funderingen Seeadler gevonden met Google Earth, Muiden
• Forten van boven bekeken 2
• Oud nieuws op Google
• Overig

Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.

Inleiding

Deze nieuwsbrief gaat, na een oproepje om meningen over de Stichting Stelling van Amsterdam, vrijwel geheel over Google. In de eerste plaats over op een luchtfoto gevonden funderingen van het Radarstation Seeadler bij Muiden. Ten tweede over het beschikbaar komen van gedetailleerde luchtfoto's voor heel Nederland en hoe je daarvan op de website gebruik kan maken. En ten derde over oude Amerikaanse krantenartikelen die Google ook beschikbaar stelt en waarin onder andere de Nederlandse verdediging van 1939-1940 aan bod komt.

A propos, in de laatste nieuwsbrief van de Nieuwe Hollandse Waterlinie was een verslag van de Fortenmaand/Stellingmaand opening opgenomen die bleek te bestaan uit twee van de drie paragrafen uit deze nieuwsbrief. Dat projectbureau weet deze nieuwsbrief blijkbaar te waarderen maar onthoud waar je het het eerst hebt gelezen, nietwaar!?

Reageren op deze nieuwsbrief kan op het Stelling Forum: https://forum.stelling-amsterdam.nl/
De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 2 oktober verschijnen.

René Ros

P.S. Morgen is het, op de derde dinsdag van september, 126 jaar geleden dat Minister Reuther het tracé van de Stelling openbaarde.

Meningen gezocht

Zoals bekend houdt Stichting Stelling van Amsterdam per 1 januari op te bestaan. En worden de taken overgenomen door het nieuwe Erfgoedhuis Noord-Holland.
Alhoewel nog niet helemaal zeker is of een soort 'In memoriam' zal verschijnen, ben ik op zoek naar meningen van anderen over de stichting. Heeft ze haar doelstelling kunnen waarmaken? Is het een vooruitgang dat de stichting opgaat in een erfgoedhuis?
Reacties kan je in het Stelling Forum plaatsen; de eerste staan er al. En je kan reacties ook per e-mail sturen.

Onderwerp op Stelling Forum: <https://forum.stelling-amsterdam.nl/viewtopic.php?t=22>

Funderingen Seeadler gevonden met Google Earth

Door Gerlof Langerijs en René Ros.

In mei werden bij het Duitse radarstation Seeadler, tussen Muiden en Weesp, op de Google luchtfoto funderingen gezien waarvan we niet wisten dat ze er nog waren. Op luchtfoto's uit 1944 en 1945 zijn deze funderingen ook al te zien, waaruit wederom blijkt dat er maar weinig aan Seeadler is veranderd sinds de ontmanteling door de Duitsers.
Op twee plekken zijn vier witte stippen te zien die in een vierkant staan (zie foto rechts); dit moeten de funderingen van de twee torens met Heinrich- of Y-peilers zijn. Daarmee werden de eigen Duitse jachtvliegtuigen gepeild terwijl ze naar geallieerde vliegtuigen werden gedirigeerd.

Door het agrarische gebruik en de vakantie waren de twee weilanden niet te betreden tot na het hooien in begin september. Wel was al gebleken dat de agrariër een van de twee locaties wist en aangeaard houdt om met de tractor geen hinder te ondervinden. Vanaf de nabijgelegen Papelaan kan op die plek, bij heel kort gras, inderdaad vier verhogingen gezien worden. Dichterbij blijken de funderingen nog zichtbaar en niet te missen (zie foto links). Het betreft gewapend grindbeton in balken van, volgens eigen onderzoek met de prikstok, vermoedelijk een meter breed en met een vierkante grondvorm van circa 7 bij 7 meter (buitenmaat). En dat klopt met de grondvorm van de peiltorens.
Enkele pagina's op de website over Radarstation Seeadler zijn aangepast aan deze toch wel heel opmerkelijke vondst. En ook in de luchtfoto zijn de twee funderingen nu aangegeven, zodat je zelf kan zien waar we in mei zo euforisch op reageerden.

Voeg daar ook nog eens bij dat we in de omgeving twee Duitse olievaten hebben gevonden en gekregen. En er zit nog een onderzoek in de pijplijn. Daarvoor is al een onderzoeksbureau/sponsor gevonden maar eerst moeten de twee stieren uit de weide!

Radarstation Seeadler: <http://www.radarstation.nl/>

Forten van boven bekeken 2

In Nieuwsbrief 240 is al aandacht geschonken aan het van boven bekijken van forten met Google Earth en Google Maps. Google biedt voor de luchtfoto's twee verschillende diensten aan. Google Earth is een te downloaden programma (Windows, Mac en Linux) met uitgebreide navigatie en routeplanning. Google Maps kan binnen websites gebruikt worden maar heeft minder mogelijkheden.

Destijds was alleen de Randstad nog van gedetailleerde luchtfoto's voorzien. Op 7 september bleek, nog voor de pers erover berichtte, dat Vesting Naarden en ook de rest van Nederland goed zichtbaar was. Daarop zijn de Stelling van Amsterdam en Forten Info websites aangepast om deze betere luchtfoto's te gebruiken. Daar zitten heel veel mooie foto's van mooie forten tussen (zie foto rechts van Fort bij IJmuiden) en zelfs nevenbatterijen en kazematten zijn zichtbaar!

Op de Stelling van Amsterdam website staat nu bij alle 732 locaties een rond Google icoon. Als je daarop klikt opent een nieuw venster met een grote Google Maps luchtfoto van het fort of ander bouwwerk. Dit is ook het geval bij de 881 locaties in de catalogus op Forten Info met forten van diverse linies, magazijnen, vliegbases etc. etc.

Om van een linie meerdere locaties tegelijk te zien (zie foto links) moet je Google Earth downloaden en installeren. Dan kan je speciale locatiebestanden downloaden en openen met Google Earth. Locatiebestanden van de meeste linies in Nederland zijn beschikbaar op Forten Info, ook die met de forten van de Stelling van Amsterdam.

P.S. Ik kan onmogelijk hulp verlenen bij het downloaden, installeren, oplossen van problemen of gebruiken van Google Earth of Google Maps. Raadpleeg doorvoor de help en handleidingen die Google beschikbaar heeft gesteld.

Nieuwsbrief 240: <https://www.stelling-amsterdam.nl/225-249/nieuwsbrief-240.htm>
Google Earth: <http://earth.google.com/>
Google Maps: <http://maps.google.com/>
Google Earth locatiebestanden Nederlandse linies: <http://www.forten.info/catalogus/google-earth/>

Oud nieuws op Google

Onlangs heeft Google aan zijn nieuwsdienst 'Google News' een serie krantenarchieven toegevoegd om te doorzoeken. En zo kan je nu dus lezen wat Time Magazine op 20 november 1939 schreef over de Duitse dreiging en de Nederlandse verdediging in het artikel 'General Dike' (Generaal Dijk?):

"The Dutch defense plan, like the Polish, is one of strategic delay and retreat. No attempt could be made to save the northeastern provinces. First stand would be made in a line of pillboxes and blockhouses running from Zwolle south through Nijmegen all the way to Maastricht, behind the IJssel and Maas (Meuse) Rivers. While this line held, the civilian population would be taken behind a second defense system, called the Grebbe Line, extending southeastward to Nijmegen from Eem on the IJssel Lake (the diked, reclaimed Zuider Zee).
When that line no longer holds, the next retreat is to Amsterdam, leaving a flooded area from IJssel Lake to the Waal and Maas Rivers to protect the western heart of the country including Utrecht and Rotterdam. Stranded in the middle of this flood would be the ex-Kaiser's home at Doorn. Another secondary defense line would back up the main water line, running southwest from Utrecht to Breda, near the Belgian border."

Google News: <http://news.google.com/>
Time artikel 'General Dike': <http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,762804,00.html>
Time artikel 'Side Door': <http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,789009-1,00.html>

Overig

- Een aanvulling op een 'overig' item in Nieuwsbrief 249: op Fort Uitermeer is niet alleen loods 20 gesloopt, maar ook loods 17. Voor zover bekend heeft de provincie geen verdere sloopplannen. De beoogde exploitant Uiteraard Uitermeer zal vermoedelijk nog wel een loods en de munitiewerkplaats willen slopen zodat de afgemeten indeling van een munitiemagazijncomplex verloren gaat. <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer/>

- Het krantenartikel 'Drie jongens door het ijs, een verdronken' van 2 januari 1928 in Nieuwsbrief 250 veroorzaakte een telefoontje. Een van de nieuwsbrief abonnees vertelde dat de twee broers Jan en Frans H., waarvan de laatste is omgekomen, zijn neven waren. Neef Jan is enkele jaren geleden overleden. Het artikel was de familie onbekend en is dankbaar afgedrukt... <https://www.stelling-amsterdam.nl/250-274/nieuwsbrief-250.htm>

- Muiden online meldt 'Granaten? op KNSF-terrein' in aanvulling op een eerder artikel: <http://www.muider.nl/nieuws/nieuwsbericht.asp?Recid=2008>

- Restaurant La Ciboulette in Fort benoorden Purmerend gaat per 4 oktober weer open, met een nieuwe eigenaar. <http://www.la-ciboulette.nl/>

- 'Minister kamp op 't matje' schrijft Nu.nl over de beveiliging van Marine-etablissement Kattenburg in Amsterdam: <http://www.nu.nl/news/824125/11/Kamp_op_het_matje.html>

- Met 11 sleutelprojecten komt de 'Grebbelinie weer boven water' schrijft AD Utrecht: <http://www.ad.nl/utrecht/article630780.ece>