Sector Sloten

Geniedijk Haarlemmermeer

(Liniedijk, Wal door de Haarlemmermeerpolder, Linie door de Haarlemmermeer, Slaperdijk, Slaperdijk door de Haarlemmermeer, Geniedijk in de Haarlemmermeerpolder)

Locatie:

Doorsnijdt de Haarlemmermeerpolder van het noordwesten naar het zuidoosten en is 10,5 km lang.
In de Geniedijk zijn de volgende bouwwerken te vinden: Fort bij Vijfhuizen, Batterij aan de IJweg, Fort bij Hoofddorp, Batterij aan de Sloterweg, Kazematten Slotertocht en Batterij aan de Aalsmeerderweg naar Fort bij Aalsmeer en de Schutsluis bij Aalsmeer.

Het zwembad Dr. Nanningabad ligt ten noorden van Fort bij Hoofddorp.

Doel:

Waterkering bij inundatie, waarbij de zuidelijke helft van de Haarlemmermeerpolder geïnundeerd wordt en de noordelijke helft droog blijft. In de noordelijke helft werden dan landbouwgronden behouden. Later is in dat gebied Vliegkamp Schiphol gekomen.

Bezetting:

-

Bewapening:

-

Historie:

Zie Historische kalender.

Omschrijving:

Een aarden dijk met doorgangen met waterkerende balken. Er liep een gemeenschapsweg achter de dijk. Voor een inundatie van enkele decimeters werd de dijk desondanks op dezelfde hoogte als de ringdijk aangelegd om ook hoog opgezet water te kunnen keren en als gedekte gemeenschapsweg te functioneren.

In de dijk waren op verschillende plaatsen aarden traversen, scherfvrije onderkomens en betonnen nevenbatterijen voor de opstelling van geschut. Op enkele plaatsen zijn hier nog resten van te vinden. Tevens zijn er een drietal bomvrije damsluizen:

• Damsluis in de IJtocht
• Damsluis in de Hoofdvaart
• Damsluis in de Slotertocht

Vooral het traject Hoofddorp-Vijfhuizen is beplant met grote, gezichtsbepalende, bomen.
Langs de dijk loopt aan de zuidzijde het Voorkanaal en aan de noordzijde het Achterkanaal. Naast het Achterkanaal liep de spoorweg Aalsmeer - Haarlem.
Ten westen van het Fort bij Hoofddorp is een coupure in de dijk waar de spoorweg Hoofddorp - Leiden doorheen liep. De coupure kon met schotbalken gedicht worden. Over zowel het voor- als achterkanaal waren bruggen waarvan alleen de brughoofden aan het voorkanaal resteren.

Van 3 juni 1932 tot 1972 was in de dijk de Bad- en Zweminrichting "Hoofddorp" (later Dr. Nanningabad) gevestigd. Hier zijn nog restanten van aanwezig.

Volgens een ooggetuige werden na de capitulatie in mei 1945 Duitse soldaten uit de hele regio bijeen gebracht op de Geniedijk (Hoofdvaart-Rijnlanderweg). Daar verbleven ze één of twee dagen in de open lucht waarna ze afgevoerd werden.

Tijdens de Koude Oorlog werd het Munitiedepot Schiphol in de Geniedijk gebouwd. Het deel waarover de rijksweg 4 loopt werd in 1950-1951 overgedragen aan het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

Zie ook Thema-nieuwsbrief 'Luchtmacht magazijnen bij Hoofddorp'.

Omgeving:

De originele situatie rond de geniedijk is sterk gewijzigd, direct aangetast door meerdere nieuwe doorsnijdingen voor spoorweg en autowegen. Tevens veel nieuwe woningen en kantoren rond Hoofddorp, ook in het voormalige inundatie gebied.
Ten westen van Hoofddorp en ten zuiden van de Geniedijk is het Haarlemmermeerbos aangelegd. Deze werd uitgebreid met het Floriade 2002 terrein aan weerszijden van de Geniedijk met een nieuwe coupure er doorheen.

Eigenaar:

idem

Gebruiker:

diverse pachters

Gebruik:

Schaaphouderij, fietspad over nog aanwezige delen van de gemeenschapsweg.

Monument status:

Geniedijk: Provinciaal Monument Noord-Holland
Zwembad: Geen