Kazernes, magazijnen en infrastructuur

Ripperda Kazerne

(Kazernement der Cavalerie aan de Kleverlaan, Kazerne voor Cavalerie, Cavaleriekazerne, Cavaleriekazerne aan de Schoterweg)

Tevens:

Barakkenkamp Cavallerieterrein

Locatie:

Het terrein met gebouwen is omgeven door de Schoterweg/Kennemerstraat, Kleverlaan/Kloosterstraat, Judith Leystersstraat en Saenredamstraat te Haarlem.

Doel:

Huisvesting van vier cavalerie eskadrons en de cavaleriestaf.

Personeel:

Bedoelt voor:
twee veldeskadrons van 147 man en 131 paarden,
een reserve eskadron van 63 man en 55 paarden,
een depoteskadron van 98 man en 95 paarden en
de cavaleriestaf met 12 man en 25 paarden. In totaal 320 man en 306 paarden.

In gebruik genomen door:
- Depot Eskadron
- 5de Eskadron van het 2de Regiment Huzaren

800 mensen en 179 paarden waaronder 27 in ziekenstal (1924)

In 1980/1983 waren hier gevestigd: Kokschool, Dienstkring der Genie, Garnizoensgarage, Mil. commissie auto en motorwedstrijden.

Zie Werkman Van der Helm, Eerstaanwezend Ingenieur I.J.H. Gijsberti Hodenpijl, Soldaat Van Kampen en Bewaker Stam.

Historie:

Zie Historische kalender.

Omschrijving:

Het complex bestond aanvankelijk uit een cavalerie kazerne, kantine, gymnastiekgebouw, manage, smederij, ziekenstal, drie stallen voor elk 76 troepenpaarden en een stal voor 28 officier- en 22 troepenpaarden (totaal 278 paarden).
De kazerne is genoemd naar Wigbolt Ripperda, de bevelhebber van de Geuzen in Haarlem ten tijde van de Spaanse belegering in 1573 tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

De gebouwen stonden op de westelijke helft van het ca. 200 bij 250 meter grote terrein. Er staan nog veel oorspronkelijke gebouwen.
De oostelijke helft was een open exercitieveld. In de zuidoostelijke hoek is tijdens de Eerste Wereldoorlog het Barakkenkamp Cavallerieterrein gebouwd voor het 21e landweerbataljon. Later zijn hier garages (?) gebouwd. De noordoostelijke hoek is nog steeds onbebouwd maar een deel ervan is parkeerplaats.
De bakstenen wachthuisjes van de hoofdingang en de sloten zijn verdwenen maar het originele hek staat nog langs grote delen van het terrein.

Volgens Groep Albrecht stond er op 4 februari 1944 een bord "KFZ. Werkstattzug" bij de kazerne. Vermoedelijk was dit een voertuigendepot, werkplaats en rijschool, van de Luftgau Holland van de Luftwaffe dat tot maart 1942 het Luftgau Kraftfahrzeugpark Holland heette. Begin 1942 waren er 16 Duitse personeelsleden en vele Nederlanders werkzaam.
En op 8 april 1944 meldde men dat de kazerne nu geheel bij de marine in gebruik was. Maar alleen het hoofdgebouw werd gebruikt voor opslag van de uitrusting van de in IJmuiden gestationeerde Schnellboote en Vorpostenboote.

Op onbekende datum werd 303 Verzorgings Commando vanuit Sectorpark Sloten, Afdeling Materieel naar deze kazerne overgeplaatst.
In 1989 werd een deel van de kazerne in gebruik genomen door het 420ste Infanterie Beveiligingsbataljon. Deze was afkomstig uit de Oranje-Nassau Kazerne die in dat jaar gesloten werd. Er werd een nieuw gebouw met kantine en keuken voor 4,5 miljoen gulden / 2 miljoen euro gebouwd.

In de nabijheid heeft een exercitieterrein voor de infanterie en schutterij gelegen (nu Stadskwekerij) en een voormalig exercitieterrein voor cavalerie ('terrein buiten Nieuwpoort' in 1860 voor het 2de Regiment Dragonders, nu woningen omgeving Schoterstraat) gelegen. Een weiland op de Jansweg moet eerder door de infanterie gebruikt zijn; in 1860 door het Depot 6de Regiment Infanterie.

Voor het in gebruik nemen van de cavalerie kazerne waren er verschillende stallen in de stad. In 1860 werden de volgende stallen door de gemeente aan de landelijke overheid overgedragen:

Na de Tweede Wereldoorlog was deze kazerne en de Koudenhorn Kazerne vooral in gebruik bij de luchtdoelartillerie.
Van voor 1958 tot circa 1980 lag gereedheidsmunitie voor onderdelen in deze kazerne opgeslagen in het Fort bezuiden Spaarndam.

Omgeving:

De originele situatie rond de kazerne is sterk gewijzigd door verstedelijking.

Eigenaar:

Gemeente Haarlem, Grondbedrijf

Gebruiker:

divers

Gebruik:

diversen

Monument status:

Rijksmonument