|
InleidingBeste lezer, Mocht het nog niet duidelijk zijn, tijdens de huidige corona-crisis blijkt overduidelijk dat geschiedenis en erfgoed geen vitale bedrijfstakken zijn. In sommige landen hebben ze überhaupt de luxe niet om met geschiedenis bezig te zijn. Toch hoop ik maar dat onder andere erfgoed het leven leuk maakt en motiveert om vol te houden. De webstatistieken laten zien dat er veel belangstelling is, en daarom ter lering ende vermaak ook nu weer een nieuwe nieuwsbrief. Het kostte meer moeite maar volgens mij is er toch een interessante nieuwsbrief ontstaan. Dit jaar geen thema-nieuwsbrief over de Stelling in de Tweede Wereldoorlog, maar 50% van de artikelen heeft daar toch mee te maken. Zoals de eerste over tweemaal een einde van een wereldoorlog beleven in Westzaan. Dan een berichtje over virtueel bezoeken van onze bibliotheek. Als derde een in memoriam van iemand die ik tot mijn verrassing ook trof bij een herdenking over een bommenwerper die heeft zien neerstorten. Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2020/nieuwsbrief-489/ Rest mij om iedereen veel sterkte te wensen in deze onzekere tijden. Wees zuinig op jezelf, je naasten en alle anderen mensen. Dus vertrouw op deskundigen en blijf thuis als dat kan, houdt afstand van elkaar als je toch naar buiten moet. Veel leesplezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
Dienstberichten- Het was tegen beter weten in, maar de hoop dat onze dagexcursie van 16 mei as. misschien toch kon doorgaan is nu echt vervlogen. Na de thuis-quarantaine had de excursie een leuk vermaak geweest maar er zijn goede redenen om het nu een jaar uit te stellen. De deelnemers hebben inmiddels het volledige bedrag teruggestort gekregen. Dank aan dhr. L.K. uit U. voor het sponsoren van de bankkosten. - Kopiëren van tekst en afbeeldingen op de website wordt nog steeds voorkomen, maar er verschijnt nu een melding met een korte toelichting. Teksten van 400 tekens of minder, kunnen nu wel gekopieerd worden om het citaatrecht mogelijk te maken. - Woensdag 22 april jl. is de webserver geupgrade naar een nieuwe versie van het besturingssysteem. Met veel dank aan vrijwilliger Remy Zandwijk voor zijn werk hiervoor. Als gevolg van de upgrade moest enige PHP-code gemoderniseerd en getest worden. Hierdoor waren een aantal websites wat langer offline. Bij het Stelling Forum traden ernstigere problemen op, had daardoor meer aanpassingen nodig en is in de avond van 5 mei jl. weer online gekomen. - Tony Chocoloney gaat 'onze' Stoommeelfabriek 'Vrede' in Zaandam inrichten als eigen fabriek-pretpark!
|
Een oorlog per generatieTekst: René Ros.
Februari vorig jaar overleed op 96-jarige leeftijd Ton de Grave. Hij moest evacueren uit Den Haag, dook onder bij Wageningen en was vanaf januari 1945 ingetrokken bij de Familie de Jong in Westzaan. Daar maakte hij een aantal schilderijtjes waarvan de deskundigen van het televisie-programma Tussen Kunst en Kitsch niet heel enthousiast zullen worden. Maar Ton moet zelf wel enthousiast zijn geweest over de gebeurtenissen die hij vastlegde. Namelijk laagvliegende Amerikaanse bommenwerpers die voedsel bij Schiphol gingen droppen. En het uitzicht uit zijn raam op de woningen met de wapperende Nederlandse vlaggen. De straat is verlaten, dus waar zijn de bewoners? Naar Zaandam om de Canadezen te verwelkomen?
Is er een verband met de Stelling van Amsterdam? Ja, omdat hij de schilderijen niet in Westzaan gemaakt zou hebben, als de Stelling niet had bestaan en niet in 1914-1919 gemobiliseerd was geweest. Zijn vader was toen commandant van de Groep Westzaan, en als zodanig ingekwartierd bij diezelfde Familie de Jong. En november 1918 vernam hij er het nieuws over de wapenstilstand. De Grave senior was in de Tweede Wereldoorlog geëvacueerd naar Zeist en overleed daar een maand na de bevrijding.
|
Online op bezoek in de bibliotheekTekst en foto: René Ros.
Meerdere bezoekers tegelijk zijn mogelijk. Met de camera kunnen we je ook boeken en voorwerpen laten zien en bespreken. N.B. De experimentele openstelling op zaterdagmiddag is voorlopig vervallen. Video-conferentie op afspraak is ook op die tijd mogelijk.
|
In memoriam: Hans MullerTekst en foto: René Ros. Soms is het fijn als er, tussen al het onbegrip en zwartmakerij, iemand iets zegt om je te motiveren. Iemand uit die zwijgende meerderheid, hoop je dan. Hans Muller was zo iemand.
Als ik in de buurt was, en dat was niet vaak genoeg, ging ik langs om bij te praten. Hij had moeite met de ouderdomsgebreken en het minder mobiel worden. Uit de rouwkaart met zijn zelf geschreven afscheidstekst(!) bleek dat hij terugkeek op 86 mooie jaren. Rust zacht, Hans. Je bent zelf geschiedenis geworden. Nagedachtenis
|
Nieuwe voorzitter Stichting Menno van CoehoornTekst en foto: persbericht Stichting Menno van Coehoorn d.d. 8-4-2020.
De Stichting Menno van Coehoorn zet zich in voor het behoud en de herkenbaarheid van militaire verdedigingswerken in Nederland en overzee, in het laatste geval mits met een Nederlands verleden. De Stichting bezit een groot netwerk van correspondenten en deskundigen op het gebied van o.a. architectuur, natuur en ruimtelijke ordening. Om deze reden wordt de stichting door instellingen en overheden om advies gevraagd, daar waar militaire objecten een nieuwe rol gaan spelen in de samenleving bijvoorbeeld in verband met het aanleggen van wegen, nieuwbouw of (stads-)uitbreidingen. De nieuwe voorzitter van de stichting heeft zijn sporen verdiend met onderzoek naar, en revitalisering van, Nederlandse verdedigingswerken in het buitenland. Vanaf het begin van deze eeuw heeft hij, vanuit de New Holland Foundation, projecten opgezet in Brazilië, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika en Sri Lanka, landen waar de Nederlanders in de 17e en 18e eeuw forten en vestingen hebben gebouwd. Sinds 2016 is Hefting directeur van Het Nederlands Vestingmuseum in Naarden, alwaar hij de aandacht vestigt op de belangrijke rol die verdedigingswerken in de Nederlandse geschiedenis hebben gespeeld. Vanuit zijn nieuwe functie als voorzitter Stichting Menno van Coehoorn kan hij het behoud van militair erfgoed in heel Nederland ondersteunen. De UNESCO-nominatie van de verdedigingswerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie kan de aandacht hiervoor nationaal en internationaal een grote impuls bezorgen. Stichting Menno van Coehoorn
|
Online lezing over Stelling van AmsterdamOp vrijdagavond 29 mei wordt een online lezing over de Stelling van Amsterdam verzorgd. Voor iedereen die de gedachten even wil verzetten of wat leuks wil doen. Je hebt vast wel eens gehoord over de Stelling van Amsterdam, dat een van de UNESCO Werelderfgoed-monumenten van ons land is. Neem deel aan onze online-lezing als je meer wilt weten over de [43] forten en batterijen rond de hoofdstad. Misschien was een van je voorvaders wel een van de 12.500 militairen die er in de Eerste Wereldoorlog hielpen om ons land buiten een oorlog te houden? Om aan de lezing deel te namen moet je vooraf de GoToMeeting software installeren, via onderstaande link, of gebruik je de Google Chrome webbrowser. GoToMeeting software downloaden Deelnemen aan de lezing
|
Nog meer informatie over fortwachtersTekst en foto: René Ros (Kenniscentrum Waterlinies). In 2019 heeft het Kenniscentrum Waterlinies de fortwachter-registers 1852-1940 uit de Koninklijke Landmacht Genie-archieven gedigitaliseerd. Het register is sinds september 2019 online raadpleegbaar en daaraan zijn nu aanvullende gegevens toegevoegd.
Er lagen nog een aantal overzichten uit 1922-1924, op verzoek van de bezuinigingencommissie opgesteld door de Geniecommandementen. Deze zijn door de vrijwilligers ingevoerd en dat zorgde voor een aanvulling van 22 fortwachters en 278 verbintenissen. Veel fortwachters waren al bekend, maar hierdoor is nu aanvullende informatie over hun verbintenissen bekend. Hiermee eindigt vooralsnog het project en gaan we ons de komende tijd richten op het nieuwe collectiebeheersysteem. Te zijner tijd zal er een artikel gaan verschijnen met een analyse van de gegevens. Kenniscentrum Waterlinies
|
Leed in de GraftermeerTekst: René Ros. Het Regionaal Archief Alkmaar is een samenwerking van 10 gemeenten, ongeveer Castricum en noordelijker. Dit is het vijfde artikel in een serie over de gevonden archiefstukken in het Regionaal Archief Alkmaar. Het zijn enkele fragmenten van een brief van de "vergaderde ingelanden van het waterschap De Graftermeer (archief 84.2.017) aan de Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. De polder ligt ten noordwesten van Fort bij Spijkerboor, tussen de dorpjes West-Graftdijk en Graft.
"Gevoegelijk en zonder eenige overdrijving kan men hier spreken van een totaal verlies, van een grooten ramp." "Graft, 14 Juni 1940" Helaas is het antwoord van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland onbekend. Mogelijk ligt dat in het Noordhollands Archief in Haarlem, archief 18 Provinciaal Bestuur van Noord-Holland, inventaris 3625 Graftermeer, 1903-1943. Echter. ook die studiezaal is gesloten vanwege de corona-crisis. Een door mensen veroorzaakte oorlog en de schade daarvan, is duidelijk iets heel anders dan een door een nieuw virus veroorzaakt leed en onzekerheid. Toch kan op geen van beiden de wereld noch een land, en zeker een individu niet, zich adequaat voorbereiden. Of hadden we moeten zorgen dat de forten nog gevuld waren met medische noodvoorraden? En als met een referendum over de inhoud besloten was, dan was er blijkbaar vooral toiletpapier opgeslagen.
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |
Nieuwsbrief 489
Na de overleden slachtoffers te hebben herdacht, hebben we ook dit jaar de bevrijding in 1945 gevierd. Zelfs als je destijds niet goed of fout was maar een grijze muis, moeten de voedseldroppings en de intochten indrukwekkende gebeurtenissen zijn geweest. Als je geluk hebt, ken je de verhalen van je (groot)ouders. Sommige mensen hebben zelfs tastbare herinneringen.
Omdat langskomen in de bibliotheek op Fort Uitermeer door de corona-crisis zeer beperkt mogelijk is, kan je ons tijdens de openingstijden ook een bezoek brengen met een video-conferentie. Zie de agenda voor de openingstijden en een link om de verbinding te starten.
Sinds 1999 liet hij zo nu en dan blijken dat hij vond, dat ik en de andere vrijwilligers goed voor de Stelling bezig waren. Hij droeg mij zelfs voor voor een Zilveren Anjer van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Hij steunde ook met informatie zodat twee van zijn ooms een biografie op deze website kregen. Het zakboekje van een van hen schonk hij publiekelijk tijdens een dagexcursie.
Op 5 februari 2020 heeft Oscar F. Hefting de voorzittershamer van de stichting Menno van Coehoorn overgenomen van Kees (C.N.J.) Neisingh. De heer Neisingh is voorzitter geweest vanaf juli 2015.
Met alle betrokken vrijwilligers is eind februari het project besproken met een presentatie, discussie en een gezellige lunch. Er zijn toen aan aantal mogelijke aanvullingen en verbeteringen besproken. Deze voorstellen zijn overgenomen en de afgelopen tijd uitgevoerd. Deze werkzaamheden konden door de vrijwilligers vanuit huis uitgevoerd worden, zodat we al corona-bestendig werkten. Er wordt een zelfgemaakte database gebruikt, waartoe de vrijwilliger met hun webbrowser toegang hebben.