Nieuwsbrief 247Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam, nummer 247 Een nieuwsbrief over militair erfgoed in de regio Amsterdam. Deze nieuwsbrief is, met illustraties, ook te vinden op: Heb jij informatie die via deze nieuwsbrief aan ge-interesseerden gezonden kan worden? Stuur de informatie dan aan <e-mail adres vervangen door formulier>.
|
InhoudIn deze nieuwsbrief:
Hierboven staat achter de artikelen, indien van toepassing, welke gemeente het betreft.
|
InleidingHet is al een tijdje rustig op de website door het WK en de hittegolven. Per dag zijn er in juli 120 bezoeken gebracht tegen normaal 160. En toch groeit het aantal nieuwsbrief abonnees gestaag naar de 500... Deze bomvolle nieuwsbrief begint met artikelen over de herbestemming van Fort aan de Nekkerweg en Fort Uitermeer. Met aansluitend enige gedachten mijnerzijds over het dillema daarvan. Vervolgens een artikel over een verrassend bezoek aan een Koude Oorlog bunker onder het Gerechtsgebouw in Amsterdam. Lees het allemaal, maar niet achter elkaar! René Ros P.S. Fort bij de Liebrug en Fort bij IJmuiden blijken toch niet mee te doen met de Stellingmaand 2006. Maar Fort bij Hoofddorp gaat wel mee doen! De opening van de Fortenmaand en de Stellingmaand zal gezamenlijk op, alweer, het Fort Uitermeer gaan plaatsvinden.
|
Herbestemming Fort aan de NekkerwegMet dank aan Lian, Frank en Henk Bart. Rijkelijk voorzagen de bomen in een koele schaduw op de keelzijde van het verlaten Fort aan de Nekkerweg. Lian, Frank en Henk Bart stonden te wachten op hun streng geselecteerde gasten. Waaronder burgemeester Brinkman van de gemeente Beemster en gedeputeerde Schipper. Maar uw verslaggever had zich ook naar binnen weten te werken... De poterne was verandert in een koele presentatieruimte en Frank Bart vertelde met lichtbeelden welke plannen de zus en twee broers met het fort hebben. Het linker hefkoepelgebouw, linker keelkazemat en een aantal lokalen, waarin de ontijzeringsinrichting, worden in oude luister hersteld en zijn vrij toegankelijk. Het fort zal zeven dagen per week opengesteld zijn, ook het bezoekerscentrum en de bar. Er zal geen restaurant komen. Het plan is om over twee jaar de deuren van het oude nieuwe hotel te openen. De twee volgende sprekers, burgemeester Brinkman en gedeputeerde Schipper (zie foto met initiatiefnemers), wedijverden op een wat kinderlijk aandoende wijze om een uitnodiging om als eerste het hotel te mogen beslapen. Terwijl er genoeg kamers zijn! Het herinrichten van een fort blijft een dilemma waarbij het interieur wordt opgeofferd voor het zeer lange termijn behoud. Maar indien de inrichting sober wordt gehouden en de wanden een sfeervolle naturel uitstraling houden, wil ik er wel een paar nachtjes slapen. Fort aan de Nekkerweg: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/nekkerweg/> Noordhollands Dagblad schrijft over 'Slapen en naar de sauna in een fort uit het werelderfgoed': <http://www.nhd.nl/nieuws/stadstreek/waterland/article703335.ece>
|
Herbestemming Fort UitermeerEnkele kilometers van mijn huis werd op maandag 17 juli jl. een presentatie gehouden op het Fort Uitermeer. Door het bedrijfsongeval met de enkel (zie hierboven) bleef ik thuis op de bank zitten. En ik vermoedde dat gedeputeerde Schipper me liever niet nog een derde keer in 10 dagen zag. De vrijdag ervoor had de Stuurgroep Herontwikkeling Uitermeer besloten welke van de voorstellen de voorkeur krijgt. Van de tien voorstellen mochten drie verder uitgewerkt worden. Geen van deze drie voldeed volledig aan de eisen maar 'Uiteraard Uitermeer' krijgt tot december de gelegenheid daar alsnog aan te voldoen. De Stichting Uiteraard Uitermeer i.o. bestaat uit 11 lokale Weesper notabelen die elkaar van het sloeproeien op de Vecht kennen. Boegbeeld is landschapsarchitect Niek Roozen die ook Bastion Bakkerschans in Weesp bezit. Uit persbericht en krantenartikelen (waarin een plattegrond van het plan) is af te leiden waar de plannen uit bestaan. Op de zuidelijke helft van het fort wordt de wal uit 1673 opnieuw aangebracht, maar niet de gracht. De loodsen van het wegensteunpunt zullen hiervoor verdwijnen maar ook twee grote munitiemagazijnen. Terwijl het bestaande kantoorgebouw aanwezig blijft. De middenas van het fort zal gevormd worden door het torenfort (1845) en de sluis. De sluis en een deel van de vaart tot bij de huidige ingang wordt uitgegraven. Waarvoor nog een klein en een groot munitiemagazijn gesloopt moet worden waardoor minder dan de helft van de magazijnen overblijft. De noordelijke helft houdt het bos met de munitiegebouwen met de indeling van de jaren 1950.
Het lijkt er op dat de aanwezige magazijnen aan beide kopkanten verlengd zullen worden. Deze vijf magazijnen krijgen de functies van beheerderswoning, botenloods, informatiecentrum (alweer!?) en groepsaccomodatie. Opmerkelijk is dat het gebouw met de meeste ramen, de munitielaboreerwerkplaats, geen beheerderswoning wordt maar gesloopt wordt om ruimte te maken voor een uitkijktoren. In ieder geval zal binnenkort een verbinding tussen de Vecht en de nieuwe gracht rond het torenfort gemaakt worden. Er wordt nog gezocht naar financiele middelen om de sluis te consolideren en zichtbaar te houden. Fort Uitermeer <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/uitermeer/> Persbericht 'Ontwikkeling Fort Uitermeer door de regio': <http://www.noord-holland.nl/thema/nieuws/actueel/
|
Dilemma van herinrichtenAlle sprekers bij evenementen over herinrichten en consolideren van forten zijn altijd zonder voorbehoud zo enthousiast over de plannen. Dat is meestal deel van hun beroep maar bij deze enige gedachten en tegengas - met alle risico's vandien. Heel algemeen kan je concluderen dat de Stelling een imago van verlatenheid, rust en verval heeft. En elk fort dat een nieuwe functie krijgt, profiteert van dat imago maar doet er tegelijkertijd ook afbreuk aan. Een enkel fort verbouwen kan op zich niet veel kwaad maar voordat we het door hebben is de gehele Stelling drastisch verandert waarmee de fortgebruikers zichzelf weer in de vingers snijden. Een 'verdisneyficering' van de Stelling zal vermoedelijk niet optreden maar je ziet toch een zekere 'verbouvrieficering' ontstaan. En niet alleen in Naarden door Jan des Bouvrie zelf, maar ook elders worden de forten ingericht zoals VT Wonen flats denkt in te richten als landhuizen. De authentieke sfeer, en volgens sommigen de ziel, verdwijnt van het fort en er had net zo goed elders nieuwbouw gepleegd kunnen worden. Je kan je soms afvragen of er een passend plan bij een fort wordt gezocht, of andersom. We moeten ons realiseren dat niet alle forten opgeknapt mogen worden, anders zijn we slechte erflaters. En om dezelfde reden ook niet allemaal kunnen laten vervallen. Fort bij Vijfhuizen: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/vijfhuizen/>
|
Bunker onder het Parnas-complexMet dank aan Dirk Tang. Begin juli kon de bunker onder het Gerechtsgebouw aan de Parnassusweg te Amsterdam bezocht worden. Vanaf de openbare weg is er niets van te zien en als het personeelsblad er geen aandacht aan had geschonken was het bestaan in nevelen gehuld gebleven. Onder begeleiding daalden we de trap af en na de eerste stalen deur stonden we in een halletje met nog drie van deze deuren. Twee ervan geven toegang tot twee volledig ingerichte douche-ruimten met ertussen een tank voor radioactief besmette kleding. De derde deur geeft direct toegang tot het binnenste. Gezien de vele kleine ruimten is het zeker niet een openbare schuilplaats van de B.B. Het personeelsblad noemt het 'noodzetel Kantongerecht' maar een aanwezig stuk papier uit december 1993 noemt het 'noodzetel Amsterdam'. Naar mijn mening, gezien de knoppen voor het luchtalarm, is deze bunker de noodzetel van de gemeente Amsterdam en had de burgemeester en staf er moeten verblijven. Nieuwe pagina over Noodzetel Amsterdam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/bunkers/diversen/parnas/>
|
Hoe menswaardig is de mens? Locatietoneel onderzoekt thema oorlogBron: Persbericht Theatergroep Pangaea Theatergroep Pangaea speelt deze zomer in een aantal forten in Noord-Holland, Noord-Brabant en Utrecht de voorstelling Rood, Zwart & Onwetend. Welke keuzes maken wij, die ons de verheffende naam van ‘mens’ bezorgen – of juist niet? Welke prijs betalen wij om vrijheid en democratie te verwerven? Is het daarvoor nodig het belang van de groep boven het eigen belang te stellen? Biedt de cultuur ons de nodige regels om beschaafd te kunnen handelen, of maakt onze beschaving juist het slechtste in de mens los? De toneelvoorstelling Rood, Zwart & Onwetend is het eerste deel van de oorlogstriologie The war plays (1985) van regisseur en schrijver Edward Bond. Het stuk schetst passages uit het denkbeeldige leven dat een moeder met een kind in haar buik zou hebben geleid als ze een atoomaanval had overleefd. De moeder verkoopt het monsterkind, het kind gaat naar school, ervaart vriendschap en liefde, zoekt werk en vervult dienstplicht, en eindigt in oorlog met de mensheid – of met de eigen menselijkheid? Bond stond in Engeland vooraan bij de creatie van sociaal-politiek kritisch, onderzoekend en ongecensureerd toneel. De Amsterdamse Theatergroep Pangaea wil die maatschappelijke engagement graag terugzien in theater. Al lijkt oorlog voor ons in Nederland soms een ver-van-mijn-bed-show, het maakt een wezenlijk onderdeel uit van onze historie en onze huidige maatschappij. In Rood Zwart en Onwetend onderzoekt de uit Iran afkomstige regisseur Alan Yadegarian de voedingsbodem van haat en geweld. Dit maakt het stuk geen naargeestig of belerend relaas over oorlogsgruwelijkheden. Het neemt de toeschouwer middels afwisselende, vaak humoristische scènes mee, langs de menselijke en onmenselijke kanten van oorlogs- en vredesgeweld. Rood Zwart en Onwetend wordt gespeeld in een aantal forten die (behalve fort De Hel) als defensiewerk deel uitmaakten van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Beide waterlinies moesten bij oorlogsdreiging het land bescherming bieden door met onderwaterzetting van omliggende gebieden de doortocht van de vijand te beletten. De forten hebben vanwege de specifieke eisen van het landschap en de toenmalige oorlogstechnieken elk een unieke bouwstijl. Bezoekers krijgen een rondleiding aan de voorstelling vooraf. Men kan genieten van het Nederlands natuurlandschap, historie en cultuur. Speellijst: 11, 12 en 13 augustus, Fort bij Krommeniedijk (première); 19 en 20 augustus, Fort de Hel; 26 en 27 augustus, 30 september en 1 oktober, Fort Altena; 2 en 3 september, Fort bij Uithoorn; 9 en 10 september, Fort bij Abcoude; 16 en 17 september, Fort bij Aalsmeer; 23 en 24 september, Fort Spijkerboor. Theatergroep Pangaea, 'Rood Zwart en Onwetend': <http://www.theatergroeppangaea.nl/rzo.htm>
|
Tentoonstelling StellingEr zijn vijf grote posters over de Stelling van Amsterdam beschikbaar voor gebruik in tentoonstellingen. Fortgebruikers, bibliotheken en scholen kunnen deze tegen onkostenvergoeding lenen via Stichting Mega. De posters handelen over algemene aspecten van de Stelling. Meer informatie en een afbeelding van een poster: <http://www.stichting-mega.nl/tentoonstelling/>
|
Wandeling De KwakelBron: weblog gedeputeerde Hans Schipper Zondagmiddag [9 juli] naar fort de Kwakel in Uithoorn, start- en eindpunt van de 21ste Provinciale Wandeling. Met een groep van zo’n kleine vijftig personen wandelen we door het gebied van de Thamerpolder, een onderdeel van het strategisch groenproject AmstelGroen. Noot redactie:
|
Teksten in Fort benoorden SpaarndamFoto: Jurgen Lamers Jurgen Lamers vond tijdens een Stellingmaand-bezoek aan het zo heerlijk vervallen en spannende Fort benoorden Spaarndam een tweetal potloodteksten in het hoofdgebouw (zie foto). "A.H. Mul "Jongens van de gestamte pot" Sinds die vondst hebben we pogingen gedaan om te achterhalen wie de personen zijn wiens gegevens op de muur staan. Probleem is dat we niet weten welke rang ze hadden en tot welk onderdeel ze behoorden. Mogelijk van 5 Depotbataljon (groep Haarlem) of 34 Reserve Grenscompagnie in het Westfront Vesting Holland; maar welk regiment? De 'order of battle' voor mei 1940 vermeldt een Groep Haarlem met 10 RGC (Infanterie Reserve Grens Compagnie) en 12 DCBT (Infanterie, Depot Compagnie Bewakingstroepen, Sectie). Het Bureau Registratie en Informatie Ontslagen Personeel (BRIOP) van het Ministerie van Defensie (te Kerkrade) was zeer behulpzaam maar kon de informatie niet vinden. Zij hebben alleen personeelsdossiers van hen die in of na 1920 zijn geboren. Voorlopig heb ik het na 10 maanden opgegeven. Wellicht dat een van de lezers de families bekend voorkomt? Fort benoorden Spaarndam: <https://www.stelling-amsterdam.nl/forten/spaarndam-noord/>
|
Overig- Intentieverklaring is getekend, Stichting Stelling van Amsterdam gaat per 1 januari 2007 op in Erfgoedhuis: <http://www.noord-holland.nl/thema/nieuws/persberichten/ - Stichting Herstelling gaat door met werken op Fort bij Veldhuis: <http://www.herstelling.nl/algemeen/nieuws/2006/0719/> - Restaurant La Chiboulette in Fort benoorden Purmerend is per 3 juli gesloten. Er wordt gezocht naar een nieuwe exploitant: <http://www.la-ciboulette.nl/nieuws.html> - Stelling Koerier nr. 18 is verschenen en als PDF te downloaden: <http://www.stelling-van-amsterdam.nl/koerier/> - Nieuwste schets Bloemendalerpolder gekraakt door gemeenten: <http://www.muider.nl/nieuws/nieuwsbericht.asp?Recid=1973> - Persbericht van gemeente Amsterdam 'Amsterdam wil grachtengordel voordragen voor de lijst van het werelderfgoed van de UNESCO': <http://www.amsterdam.nl/gemeente/informatie/indexen/
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |