Nieuwsbrief Artikelen 2015Nieuwsbrief Stelling van Amsterdam
InhoudIn deze nieuwsbrief:
|
InleidingBeste lezer, Omdat de website en nieuwsbrief in de mottenballen zijn geplaatst, worden in 2015 alleen losse artikelen over de eigen activiteiten aan de abonnees gezonden. Op deze pagina worden die losse artikelen geplaatst en gearchiveerd. Veel leesplezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
100 jaar terug in de tijd op Pampus - 2 septemberOp zaterdag 5 en zondag 6 september gaat Forteiland Pampus 100 jaar terug in de tijd. In de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) leefden zo’n tweehonderd gemobiliseerde soldaten in het fort op het eiland. Hoe woonden zij, welke wapens hadden zij tot hun beschikking en welke functie had Pampus in de Stelling van Amsterdam? Deze en meer vragen worden beantwoord tijdens dit militaire weekend. Kinderen kunnen zich uitleven op de stormbaan. Meer informatie is te vinden op www.pampus.nl In de Eerste Wereldoorlog leefden vier jaar lang zo’n tweehonderd gemobiliseerde soldaten op Pampus. Zij werden echter nooit voor gevechten ingezet, en vroegen zich dan ook met enige regelmaat af “Hoe lang nog op Pampus?”. In het weekend van zaterdag 5 en zondag 6 september duikt Pampus in zijn de militaire geschiedenis. Het programma biedt voor jong en oud activiteiten. Met lezingen over de Stelling van Amsterdam als verdedigingswerk rondom de wereldhaven door René Ros, en over de indrukwekkende wapens op Pampus door hoofdgids Peter Claesen. Een koppel soldaten loopt rond in authentieke kleding en met originele wapens. Zij vertellen daarover maar ook over handige gebruiksvoorwerpen die honderd jaar geleden in het fort aan de orde van de dag waren. Gratis rondleidingen door de Pampus-gidsen gaan over de militaire geschiedenis van het eiland, en voor kinderen is er onder meer een uitdagende stormbaan en zijn er diverse speurtochten door het fort. In Pampus’ Paviljoen 1874 is de Rats, kuch en bonen-salade een aanrader. Forteiland Pampus
|
Jan Kolling was erbij in Nagasaki - 9 augustusVandaag, 9 augustus 2015, is het 70 jaar geleden dat een Amerikaanse atoombom boven de Japanse stad Nagasaki tot ontploffing kwam. Op 10 kilometer afstand, beschermd door één heuvelrug, was een krijgsgevangenenkamp bij de Kawanami Ship Building Co.* scheepswerf. In oktober 1942 bracht het schip Asama Maru een grote groep vooral Engelse en Nederlandse krijgsgevangenen als slaven naar dit kamp. Een van hen was Jan Kolling (*1906 Utrecht), Assistent Exploitatie Ingenieur bij de Bataafse Petroleum Maatschappij in Nederlands-Indië. Hij trad als vrijwilliger weer in dienst bij de Koninklijke Marine als Landstorm Olieman en werd in maart 1942** in Soerabaja krijgsgevangene van de Japanse bezetter. Het klinkt mooi om te zeggen dat hij ooggetuige van wereldgeschiedenis was, maar voor hem moeten de drie jaar bij Nagasaki een lange lijdensweg zijn geweest. De krijgsgevangenen werden bovendien ingezet bij het opruimen van doden en gewonden van de atoombom. Japanse Interneringskaart van Jan Kolling (Foto: Jan Kolling op 29 januari 1929, zeemilicien-olieman bij de Koninklijke Marine verm. onderzeedienst.) Correcties:
|
Luchtfototentoonstelling in Fort bij Veldhuis - 1 juliIn de maanden juli, augustus en september wordt in Luchtoorlogmuseum Fort Veldhuis de fototentoonstelling “Het Geheim van Amsterdam, uit de lucht gegrepen” gehouden. Fotografen René Ros en Otto Bodemeijer hebben alle forten van de Stelling van Amsterdam vanuit de lucht gefotografeerd. Dit heeft prachtige opnames opgeleverd van dit unieke verdedigingswerk rond Amsterdam. Het Fort bij Veldhuis is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Het fort is gelegen aan de Genieweg 1, 1967 PS Heemskerk. Het museum is elke zondag in de maanden mei tot en met oktober open van 11.00 tot 17.00 uur. Luchtoorlogmuseum "Fort Veldhuis"
|
Verslag van de dag-excursie - 1 juliFoto's: Otto Bodemeijer en Anja Ros. De jaarlijkse Dagexcursie Stelling van Amsterdam werd op 6 juni jongstleden gehouden en was wederom een geslaagd evenement. Veel dank aan alle gastheren en cateraar voor hun medewerking. "De excursie te voet/per boot was een mooie ellips met als middellijn de rivier "de Vecht" te Muiden. Te starten met het gratis parkeerterrein in het zuiden en het eiland Pampus in het noorden. "Ik was nog niet eerder in Muiden geweest, erg leuk om daar doorheen te lopen en bij de verschillende gebouwen een uitleg te krijgen. Van de kazerne in Muiden was opvallend hoe deze van de achterkant –voor de vijand van de voorkant dus- totaal niet herkenbaar was en alleen een groene grasheuvel te zien bood." (Jaco der Nederlanden) "Na een wandeling door Muiden, in twee groepen, gingen we met z’n allen naar het “Waterschild” alwaar het verhaal van de waterlinies in beeld werd gebracht. Het "Waterschild" was geheel nieuw voor me. Wel heel modern zo naast het Muiderslot." (Otto Bodemeijer) Hierna was het tijd voor de lunch. Helaas was hier iets niet goed gegaan, maar door een goede inzet van het personeel van Café Ome Ko kwamen er dan toch voldoende broodjes en iets te drinken op tafel." (Otto Bodemeijer) "Het was interessant om te zien welke vooruitgang er is geboekt bij het opknappen van het Fort Pampus t.o.v. 2007, toen ik aan dezelfde excursie heb deelgenomen en er nog veel steigers stonden. Hopelijk zal het fort ook weer niet al te gelikt worden. Sporen van verval en beschadiging vertellen immers óók het verhaal van een fort als Pampus." (Jaap van Rossum) "Als frequent deelnemer aan o.a. de dagexcursie was voor mij alleen het bezoek aan het inwendige van de Westbatterij echt nieuw. Aardig om daar ook eens binnen gekeken te hebben, zowel op de kelderverdieping als op het dak. Veel wat aan het militaire verleden herinnerde was er niet meer te zien, maar wel een mooi uitzicht op het dak. De stelling dat ze bij de Scouting altijd zo netjes zijn ging echter niet op; wat was het daar binnen een troep, de meeste vertrekken (en trappen!) waren volgestapeld met allerlei onduidelijke rotzooi." (Erik Kappetijn). Foto-impressie bouwwerken door Jaap van Rossum
|
Fotografen leiden rond langs tentoonStelling - 8 juniRené Ros en Otto Bodemeijer maakten tussen 2012 en 2014 foto’s vanuit een vliegtuig van alle onderdelen van de Stelling van Amsterdam. 42 Blow-up luchtfoto's zijn te zien in de tentoonStelling in de droge gracht van het Fort aan het Pampus. De rondleidingen worden gegeven in het kader van het themaweekend ‘Door de lens’ van UNESCO Werelderfgoed, waarvan de Stelling deel uitmaakt. De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lang verdedigingswerk, aangelegd op een afstand van vijftien tot twintig kilometer rond Amsterdam. Van 1881 tot 1914 werd eraan gewerkt. Nagenoeg alle forten, vestingen en batterijen zijn nog in het landschap te herkennen. Tickets voor de overtocht en het bezoek aan Pampus kunnen met online korting worden geboekt via de website van Forteiland Pampus. Forteiland Pampus
|
Forteiland Pampus opent luchtfoto-expositie 'tentoonStelling' - 22 aprilTekst: Ellis Buis (stichting Forteiland Pampus) Meer dan veertig foto's vanuit de lucht tonen de gehele Stelling van Amsterdam vanuit een bijzonder perspectief. Toen de Stelling werd ontworpen en gebouwd werd het verdedigingswerk strategisch verborgen in het landschap. Dankzij de 'tentoonStelling' op Pampus kan de bezoeker nu de Stelling in een uurtje van bovenaf bekijken. Op 24 april presenteert Pampus tevens het boekje 'De Stelling van Amsterdam in vogelvlucht'. Op www.pampus.nl staat meer informatie over de 'tentoonStelling'. De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lang verdedigingswerk, aangelegd op een afstand van vijftien tot twintig kilometer rond Amsterdam. Van 1881 tot 1914 werd eraan gewerkt. Nagenoeg alle forten, vestingen en batterijen zijn nog in het landschap te herkennen, voor degene die weet dat ze er zijn. René Ros en Otto Bodemeijer van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam, maakten tussen 2012 en 2014 foto's vanuit een vliegtuig van alle onderdelen van de Stelling. Het levert een uniek perspectief op het werelderfgoed op. De meer dan veertig blow up foto's hangen in de openlucht, in de droge gracht om het fort van Pampus heen. Naast het bezoek aan de openluchtexpositie kunnen bezoekers het fotoboekje 'De Stelling van Amsterdam in vogelvlucht' in de winkel aanschaffen. Daarin zijn de luchtfoto's afgedrukt, met een korte omschrijving van het fort of de batterij en ook de wijze waarop de forten tegenwoordig in gebruik zijn: van wijnkelder tot wellness center of bezoekerscentrum. De 'tentoonStelling' en het fotoboekje worden mede mogelijk gemaakt door Provincie Noord-Holland, programmabureau Stelling van Amsterdam. Forteiland Pampus
|
Donateurs gezocht! - 8 aprilZoals u zult begrijpen vraagt het maken en in de lucht houden van deze omvangrijke website vele honderden uren vrije tijd. Maar er zijn ook hoge kosten voor onder andere hosting. De huidige donateurs en sponsors wil ik bij deze zeer bedanken. Het aantal particulieren en organisaties, de bedragen en het jaarlijks herhalen overtreft de verwachtingen. Dan volgt nu de jaarlijkse oproep aan hen die nog geen donateur zijn: wilt u als persoon of organisatie deze website financieel ondersteunen en daarmee ook uw waardering uiten? Geef dan een donatie en geniet van een aantal voordelen zoals een gratis luchtfoto en korting op de jaarlijkse dagexcursie. Veel structurele kosten liften mee met de zakelijke kosten maar het is werkelijk heerlijk om voor niet-structurele kosten niet steeds in de gezinspot te moeten graaien. Zie de webpagina met informatie over het doneren om eenvoudig via PayPal (ook creditcard) of een overschrijving te betalen. En natuurlijk kunt u daar ook meer informatie vinden zoals over de voordelen. Informatie over doneren * Donateurs hebben onlangs een uitnodiging ontvangen om het fotoalbum zelf te bekijken.
|
Dagexcursie Stelling van Amsterdam 2015 - 1 aprilOp zaterdag 6 juni as. zal voor de veertiende keer de geheel verzorgde, unieke dagexcursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam plaatsvinden. Deze keer bezoeken we de Vesting Muiden en het Fort aan het Pampus. Het doel van de excursie is om forten te bezoeken die normaal niet of nauwelijks toegankelijk zijn en waar mogelijk vrij rond te wandelen. Tevens een prachtige gelegenheid om elkaar weer te zien of kennis te maken met andere mensen die zich betrokken voelen bij de Stelling. U bent van harte welkom om deel te nemen en u kunt zich vanaf heden aanmelden! En neem gerust een familielid, kennis of collega mee. Dagexcursie Stelling van Amsterdam
|
Excursie naar Vliegbasis De Peel (gewijzigd) - 18 maartOpmerking: Dit is een gewijzigde versie van de eerdere aankondiging over de Excursie naar Vliegbasis De Peel. Elke deelnemer reist nu op eigen gelegenheid naar de kazerne en daardoor zijn de deelnamekosten verlaagd naar 25 euro. Op zaterdag 11 april as. is het mogelijk om vanuit de regio Amsterdam een uniek bezoek te brengen aan de voormalige Vliegbasis De Peel om onze kennis over de historie van de Nederlandse luchtverdediging te verdiepen. Daarvoor gaan we voor een geheel verzorgde dag naar de huidige Lt.gen. Best Kazerne. Wat heeft de Stelling van Amsterdam met vliegbasis De Peel te maken? Uit het 2de Regiment Vestingartillerie, het huiskorps van de Stelling, is in 1917 de luchtdoelartillerie ontstaan. Dit landmacht-onderdeel is de laatste jaren met de geleide wapens van de Luchtmacht samengevoegd tot het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando en gehuisvest op 'De Peel', nu de Luitenant-generaal Bestkazerne. Het is zeer gewenst dat we met één voertuig de kazerne betreden. Daarom verzamelen voor de poort en rijden om 10.45 in een touringcar door de poort. Om 15.30 uur lopen we vanaf het museum terug naar de poort. Vanwege de beveiliging moet er individueel aangemeld worden en een nummer van een geldig legitimatiebewijs opgegeven worden. Aanmelden voor Excursie Vliegbasis De Peel Historische Collectie Grondgebonden Luchtverdediging
|
Tentoonstelling "Het Geheim van Amsterdam, uit de lucht gegrepen" - 20 februariTekst: Bas Kreuger (directeur Vestingmuseum Naarden) Lange tijd het best bewaakte geheim van Amsterdam, de Stelling van Amsterdam, het laatste toevluchtsoord in barre tijden, nu groen en vredig gelegen in het landschap. Tussen 2012 en 2014 uit de lucht verkend door Stelling-specialisten René Ros en Otto Bodemeijer. Alle [43] forten van de Stelling, van het pantserfort bij de sluizen van het Noordzeekanaal bovenlangs Amsterdam naar de Beemster, van het Vuurtoreneiland en Pampus langs Naarden naar Weesp en Uithoorn om dan over de Haarlemmermeer weer te eindigen bij de forten van Spaarndam en Velsen. Uit de serie foto's zijn enkele exemplaren groot(s) opgeblazen te zien en alle anderen middels projectie in de expositieruimte. Het Geheim van Amsterdam eindelijk in zijn geheel verkend en te zien in het Vestingmuseum in Naarden. Nederlands Vestingmuseum |
Expeditie Maastricht - 13 februariTekst: Hans Baas. Op donderdag 15 januari jl. hebben wij, René Ros, Otto Bodemeijer, Dirk Vlaar en ik, een veldtocht gemaakt naar Maastricht. Het hoofddoel was een exclusief bezoek aan het ondergrondse voormalige NAVO-hoofdkwartier in de Cannerberg. We hadden ook wat tijd ingepland voor een kort bezoek aan Fort Willem I dat nu in gebruik is bij een studentenvereniging en dat is goed te zien en te ruiken! Tijdens de Tweede Wereldoorlog wilden de Duitsers de mergelgroeve in de Cannerberg gebruiken voor assemblage van V1 raketten waarvoor zij de vloeren met beton verhardden. Toen het complex in 1992 sloot moest dieselolielekkage, stortplaatsen maar vooral asbest opgeruimd worden. De ventilatiebuizen waren bekleed met spuitasbest en dat had zich door het complex verspreid. Het saneren, dat vooral bestond uit het afkrabben van de mergelgangen, heeft zeven jaar geduurd en 40 miljoen euro gekost waarbij te overdreven is gewerkt en ook alle elektra, kasten, deuren, bartafels enzovoort zijn afgevoerd. Eenmaal in het complex begon Jos zijn rondleiding bij een indrukwekkende plattegrond met daarop 400 ruimten aan acht kilometer gangen. Via een imposante betonnen gang en twee stalen deuren kregen we toegang tot het complex. Hierna is de elektriciteitsvoorziening verdwenen en kan alleen bekeken worden met zaklampen en de petroleumlamp van de gids, heel mooi voor "spooky"-foto’s. Jos heeft hier tijdens zijn dienstplicht gewerkt en ander personeel gesproken en hij kan dus een hoop vertellen. Na een rondwandeling van ruim drie uren de buitenlucht weer opgezocht, en een geweldige ervaring rijker. Als ik in de buurt kom ga ik er zeker nog eens heen!! Excursies NATO-hoofdkwartier Cannerberg
|
Kruitmagazijn bij Oostzaan gesloopt - 6 februariMet dank aan: Dick Wools. Ad perpetuam rei memoriam Na vele jaren trouwe en eenzame dienst voor Koning(in) en Vaderland is op 121-jarige leeftijd van ons weggenomen: Kruitmagazijn bij Oostzaan onderdeel van het Sectorpark Zaandam, Afdeling Munitie, 18932014-2015
Het magazijncomplex bij Oostzaan was een van de twee locaties van het Sectorpark Zaandam. Het was bestemd voor de opslag van munitie en de distributie ervan naar de hoofdverdedigingslijn. Vanuit die functie was het exclusief voor de Stelling van Amsterdam gebouwd. Het sectorpark bestaat uit verschillende gebouwen van verschillende bouwperioden. Het gesloopte kruitmagazijn is waarschijnlijk in 1893 gebouwd maar kwam sterk overeen met het Kruitmagazijn bij Spaarnwoude uit 1870. N.B. De gemeente Zaanstad publiceert alleen verkeersbesluiten digitaal en een sloopvergunning is niet te vinden op de website OfficiëleBekendmakingen.nl of de gemeentelijke website. Sectorpark Zaandam, Afdeling Munitie
|
Excursie naar Vliegbasis De Peel - 30 januariOpmerking: Deze aankondiging is gewijzigd, zie de aankondiging van 18 maart. Op zaterdag 11 april as. is het mogelijk om vanuit de regio Amsterdam een uniek bezoek te brengen aan de voormalige Vliegbasis De Peel om onze kennis over de historie van de Nederlandse luchtverdediging te verdiepen. Daarvoor zullen we met een touringcar vanuit Amsterdam vertrekken voor een geheel verzorgde dag naar de huidige Lt.gen. Best Kazerne. Wat heeft de Stelling van Amsterdam met vliegbasis De Peel te maken? Uit het 2de Regiment Vestingartillerie, het huiskorps van de Stelling, is in 1917 de luchtdoelartillerie ontstaan. Dit landmacht-onderdeel is de laatste jaren met de geleide wapens van de Luchtmacht samengevoegd tot het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando en gehuisvest op 'De Peel', nu de Luitenant-generaal Bestkazerne. Het is voor de rondrit noodzakelijk dat we met één voertuig de kazerne betreden. Daarom zal om 8.30 nabij de Utrechtsebrug in Amsterdam een bus vertrekken (gratis parkeren). Als alles mee zit zijn we om 18.00 uur terug in Amsterdam. Vanwege de beveiliging moet er individueel aangemeld worden en een nummer van een geldig legitimatiebewijs opgegeven worden. Graag bij de opmerkingen aangeven waar u wilt opstappen: Amsterdam of Nieuwegein-Zuid. Aanmelden voor Excursie Vliegbasis De Peel Historische Collectie Grondgebonden Luchtverdediging
|
Nieuwjaar en zestiende verjaardag - 3 januariHet jaar 2014 is wat betreft mijn hobby uiteindelijk best een goed jaar geworden. Er waren veel leuke (her)nieuw(d)e contacten, gezellige veldtochten en soms was aangedragen informatie te interessant om te laten lopen. Een terugblik en een vooruitblik. Ondanks de lagere activiteit en een blokkade van de grootste gebruiker, is het aantal bezoeken aan de website iets gestegen naar 123.000. En, omdat ik meer tijd aan mijn werk als zelfstandige database-programmeur besteedde, had ik de hoogste jaaromzet ooit. Zoals het er nu naar uit ziet gaat het zeventiende jaar erg leuk worden. In voorbereiding zijn onder andere twee excursies en twee fototentoonstellingen. Een ontmoeting van twee nazaten van het WO1 Stelling-hoofdkwartier is praktisch al geregeld. Een voorspoedig 2015 gewenst! Thema-nieuwsbrief 'Laatste normale nieuwsbrief'
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |