De Stelling van Amsterdam - Documenten

Opgave der Bewapening 1910

Hieronder volgt de complete tekst van een handgeschreven brief van de Commandant der Stelling van Amsterdam met de "Opgave der bewapening van de Stelling van Amsterdam" als bijlage zoals deze is verzonden aan de Inspecteur der Genie en diverse anderen. Tevens een afschrift van de brief van de Minister van Oorlog waarin deze de Commandant opdraagt de staat uit 1899 te vervangen door een bijgewerkt exemplaar.
Opmaak en inhoud zijn zo authentiek mogelijk overgenomen met uitzondering van de aantekeningen betreffende de exacte adressering, correspondentie en afschriften. Bovendien is de brief van de Minister van Oorlog eerst geplaatst om een indruk van de volgorde van correspondentie te geven in plaats van een letterlijke weergave van het archiefstuk. Daarnaast zijn er verwijzingen naar andere webpagina's opgenomen.

LET OP: Deze stukken geven slechts een indruk van de situatie van 1910 - met enkele voorbehouden zoals uit de voetnoten van de opgave blijkt.

Departement van Oorlog Kabinet Litt. G31 Onderwerp: Bewapening		's-Gravenhage, 4 April 1910
	Ik heb de eer U, Mijne Heeren, mede te deelen het gewenscht te achten, den staat "Bewapening van de Stelling van Amsterdam", vastgesteld bij dezerzijdsche aanschrijving d.d. 27 juni 1899, Kabinet Litt. L31, en sedert herhaaldelijk gewijzigd, zoodat het raadplegen ervan bezwaarlijk wordt, te doen vernieuwen. In verband hiermede noodig ik, bij brief van dagteekening en letter als deze, den Commandant der Stelling van Amsterdam uit, aan ieder van U een nieuw exemplaar van die staat te doen toekomen, welke in vervanging komt van eerst genoemde staat. Voorts doe ik U nog kennen, dat, bij schrijven als voren, den Commandant der Nieuwe Hollandsche Waterlinie wordt opgedragen, één staat, als voren bedoeld, doch die Linie betreffende, aan ieder van U te doen toekomen.
Aan de Heeren Chef van den Generalen Staf, Inspecteur der Genie en Inspecteur der Vesting - Artillerie		De Minister van Oorlog, (get:) W. Cool

		Amsterdam, 29 April 1910
Commandant der Stelling van Amsterdam. No. 524 Geheim Onderwerp: Bewapening. 1 bijlage.	Ter voldoening aan de Kabinetsaanschrijving van het Departement van Oorlog, d.d. 4 April j.l. Kabinet Litt. G31, heb ik de eer U Hoogedelgestrenge hierbij aan te bieden 1 Exemplaar van de door mij ontworpen "Opgave der bewapening van der Stelling van Amsterdam". In den brief waarbij ik dat Ontwerp aan Zijne Excellentie den Minister van Oorlog aanbied, doe ik ter zake het navolgende voorstel: „ In verband met de noot aan den voet der laatste bladzijde van de Opgave, geef ik Uwe Excellentie eerbieding in overweging, tegelijk met de uitgifte van het voorschrift, dat eerlang in de plaats zal treden van het O.V.St.A.'09 den thans nog van kracht zijnden bewapeningsstaat buiten werking te stellen en deze "Opgave" van kracht te verklaren, met lastgeving aan den Commandant der Stelling van Amsterdam, om telkens wanneer eene wijziging in deze Opgave noodig is, daartoe aan U een voorstel te doen en bij goedkeuring van dat voorstel het vereischte te verrichten tot het bijhouden der Opgave. „Bij goedkeuring der thans bij wijze van ontwerp aangeboden Opgave ware het onderschrift na doorhaling van de noot te vervangen door "Goedgekeurd bij Aanschrijving van het D.v.O. dd. Kabinet Litt".
Aan den Inspecteur der Genie		De Generaal-majoor, b.a. Op last, De Majoor, Chef van den Staf, (get:) F. Dell

Opgave der bewapening van de Stelling van Amsterdam (Aanschrijving van het D.v.O. dd. 4 April 1910 Litt. G31) 1. Veiligheidsbewapening
S e c t o r	G r o e p	Namen der forten enz.; aanduiding der hoofdbestemming van het geschut buiten de forten (b.d.f.)	Aantal
			Kanonnen van									Mitrailleurs
			15 cM L/24	15 cM L/24 Koe- pel	12 cM L st.	10 cM	10 cm L Koe- pel	7 cM Kaze- mat	6 cM Hef- koe- pel	6 cM Kaze- mat	6 cM Veld	M '90	M '08
I l p e n d a m	E d a m	Werk a/h IJ op het Vuurtoreneiland	2			3						6
		Fort bij Edam						4		1			9
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			2
		id. "nabij verdediging									14
	P u r m e r e n d	Fort bij Kwadijk				4			2			6
		" benoorden Purmerend						2	2	2			12
		" aan den Nekkerweg						4	2	2			8
		" " " Middenweg				4			2			4
		" " " Jisperweg				4			2			4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			12
		id. "nabij verdediging									20

S e c t o r	G r o e p	Namen der forten enz.; aanduiding der hoofdbestemming van het geschut buiten de forten (b.d.f.)	Aantal
			Kanonnen van									Mitrailleurs
			15 cM L/24	15 cM L/24 Koe- pel	12 cM L st.	10 cM	10 cm L Koe- pel	7 cM Kaze- mat	6 cM Hef- koe- pel	6 cM Kaze- mat	6 cM Veld	M '90	M '08
Z a a n d a m	W o r m e r v e e r	Fort bij Spijkerboor					2		2	2			10
		" " Marken-Binnen				4			2	2		4
		" " Krommeniedijk				4			2			4
		" aan den Ham							2			4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			12
		id. " nabij verdediging									20
	W e s t z a a n	Fort bij Veldhuis				4			2			8
		" aan den St. Aagtendijk				4			2	4		4
		" bij Velzen		3		2		2	2			8
		" Zuidwijkermeer				4			2			4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand	10
		id. " nabij verdediging									22	6
		id. voor de verdediging v/h Noordzeekanaal (in de beveiligingspijlers)						2

S e c t o r	G r o e p	Namen der forten enz.; aanduiding der hoofdbestemming van het geschut buiten de forten (b.d.f.)	Aantal
			Kanonnen van									Mitrailleurs
			15 cM L/24	15 cM L/24 Koe- pel	12 cM L st.	10 cM	10 cm L Koe- pel	7 cM Kaze- mat	6 cM Hef- koe- pel	6 cM Kaze- mat	6 cM Veld	M '90	M '08
S l o t e n	H a l f w e g	Fort benoorden Spaarndam				2			2	2		4
		" Bezuiden Spaarndam						2	2	2		4
		" bij Penningsveer						4	2			4
		" aan de Liebrug						2	2			4
		" de Liede						2	2			4
		" bij Vijfhuizen				4			2			4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand	10		8
		id. " nabij verdediging									34	8
	S c h i p h o l	Fort bij Hoofddorp				4			2	2		4	4
		" " Aalsmeer				4			2	2		4
		" " Kudelstaart				4			2	2		6
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			12	6
		id. " groot flankement (in gekazematteerde batterijen [IJweg en Sloterweg])				8
		id. "nabij verdediging									20	12

S e c t o r	G r o e p	Namen der forten enz.; aanduiding der hoofdbestemming van het geschut buiten de forten (b.d.f.)	Aantal
			Kanonnen van									Mitrailleurs
			15 cM L/24	15 cM L/24 Koe- pel	12 cM L st.	10 cM	10 cm L Koe- pel	7 cM Kaze- mat	6 cM Hef- koe- pel	6 cM Kaze- mat	6 cM Veld	M '90	M '08
O u d e r k e r k	d e N e s	Fort bij de Kwakel				4			2	2		4
		" aan de Drecht						4					8
		" bij Uithoorn						4	2	2			11
		" Waver-Amstel						4	2	2			10
		" in den Botshol				4			2			4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			12
		id. "nabij verdediging									16	2
	A b c o u d e	Fort aan de Winkel				4			2			4
		" bij Abcoude				4			2			8
		" bij Nigtevecht				4			2	2		4
		b.d.f. voor vuur op grote afstand			10
		id. "nabij verdediging									16	2
	D i e m e r b r u g	Fort Hinderdam	Pro memorie
		" Uitermeer	Pro memorie
		De Vesting Weesp									4	6
		" " Muiden							4		8	20
		Werk a/h IJ voor Diemerdam				5						6
		b.d.f. voor vuur op grote afstand	5		8
		id. "nabij verdediging									14	2
		id. " de verdediging van Muiderberg									6

Totalen der 9 groepen			27	3	76	94	2	36	62	31	194	182	72
Recapitulatie
Groep Edam			2		2	3		4		1	14	6	9
" Purmerend					12	12		6	10	4	20	14	20
" Wormerveer					12	8	2		8	4	20	12	10
" Westzaan			10	3		14		4	8	4	22	30
" Halfweg			10		8	6		10	12	4	34	32
" Schiphol					12	26			6	6	20	26	4
" de Nes					12	8		12	8	6	16	8	29
" Abcoude					10	12			6	2	16	18
" Diemerbrug			5		8	5			4		32	34

Kustfort bij IJmuiden	Fort aan het Pampus
5 Kanonnen van 24 cM L/30 2 " " 15 cM L/30 Koepel 2 " " 10 cM Kazemat 2 " " 8 cM Br. Kazemat 9 Mitrailleurs M'83 4 Mitrailleurs M'90	4 Kanonnen van 24 cM L/35 Koepel 6 " " 6 cM voor minimaal schietgat 4 Mitrailleurs M'90

2. Aanvullingsbewapening
Voorloopige indeeling	Aantal
	Kanonnen van			Mitrailleurs		Mortieren
	15 cM K	10 cM	6 cM Veld	M '90	M '08	van 15 cM	van 10 cM	Coehoorn
Sectorpark Ilpendam	4		6	6		8	18	9
" Zaandam	36		8	8		16	28	9
" Sloten	28		8	8		24	20	9
" Ouderkerk	32		8	14		20	34	9
Onverdeeld (de oude versterkte bewapening)	32	18
	132	18	30	36		68	100	36

Toelichtingen
1.	Achter de woorden "b.d.f. voor vuur op groote afstanden" zijn in den staat opgenomen, zoowel de kanonnen van de voormalige nevenbatterijen als de kanonnen van 15 cM L/24 of 12 cm L.St. die in den thans(1) vervallen bewapeningstaat waren opgenomen als behoorende tot de bewapening van de forten bij Kudelstaart, de Kwakel, Abcoude en in de vestingen Weesp en Muiden, waardoor volledige overeenstemming is verkregen met het O.V.St.A.'09.
2.	De bewapening, welke is ingevuld achter de forten bij Kwadijk, aan den Middenweg, den Jisperweg, de Liede, in den Botshol, aan de Winkel, bij Abcoude, de vesting Weesp en de vesting Muiden is overgenomen uit den thans(1) vervallen bewapeningsstaat behoudens de wijziging onder1 toegelicht. Deze bewapening komt niet met den feitelijke toestand overeen, doch is te beschouwen als eene in vroegere jaren ontworpen bewapening, die herzien wordt bij het afwerken dier forten.
3.	De 6 kanonnen van 6 cM voor de verdediging van Muiderberg, bevinden zich in het Sectorpark Ouderkerk.
	Amsterdam, den 29en April 1910 De Generaal-Majoor, Commandant der Stelling van Amsterdam, b.a. op last: De Majoor, Chef van den Staf, (get:) F. Dell.
(1)Thans moet worden opgevat als "op het oogenblik, waarop mijne voorstellen bij de aanbieding dezer opgave aan Z.E. den M. van O. in overweging gegeven, eventueel zullen zijn goedgekeurd".

(Bron: Noordhollands Archief)