|
InleidingBeste lezer, Welkom aan deze zijde van de jaarwisseling! We wensen je een voorspoedig 2019. Zo kort na de vorige nieuwsbrief beginnen we rustig. Eerst een oproep om op deze website te stemmen voor de Geschiedenis Online Prijs. Tevens het traditionele overzicht van historische gebeurtenissen in de Stelling die 100 jaar geleden plaatsvonden. En een jaarverslagje 2018 over het Documentatiecentrum en de website. Lees deze nieuwsbrief op: https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuwsbrief/2019/nieuwsbrief-469/ De volgende nieuwsbrief zal waarschijnlijk op 13 februari verschijnen. Veel leesplezier! Tip: houd de cursor boven elke afbeelding om een beschrijving te zien.
|
Dienstberichten- Op de topografische kaarten van 1850 tot 1961 blijkt bij Beverwijk een geslechte batterij weergegeven te worden bij de St. Aagtendijk. Een rol in de Linie van Beverwijk lijkt logisch maar daar kennen we geen vermelding van de batterij. Iemand die meer informatie en bronmateriaal erover weet? - Jarenlang was de pagina 'Boeken' en later 'Boekwinkel' een onderdeel van de website (rechts op elke pagina). Door het dalende aantal beschikbare boeken is de pagina onlangs van de website verwijderd. - Is er iemand die het tweedelige boek 'De Donkere Poort' uit 1931 wil lezen en voor de Stelling relevante passages markeren? Het is geschreven door Dr. P.H. Ritter Jr. en de ondertitel luidt 'Verhalen en anecdoten over Nederland in de jaren 1914-1918'. Gezien de inhoudsopgave is het mogelijk dat er helemaal geen verdedigingswerken in voorkomen. Als je basiskennis over de Stelling en WO1 hebt en het boek wilt lezen, neem dan contact op en je krijgt de boeken in bruikleen.
|
Stem voor Geschiedenis Online PrijsTekst en foto: René Ros.
De kans dat deze website wint is niet erg groot maar door de aanmelding en jouw stem wordt het wel onder de aandacht van een ander publiek gebracht. En bovendien komt het onder de aandacht van de jury en maakt het een kans op de juryprijs .In voorgaande jaren kreeg de website behoorlijk wat stemmen zodat een top-20 notering mogelijk moet zijn! De publieksprijs wordt toegekend aan de drie websites of apps die de meeste stemmen krijgen en ontvangen een geldbedrag. De jury kijkt onder andere naar toegankelijkheid, gebruiksvriendelijkheid, betrouwbaarheid en originaliteit. Het commentaar dat de stemmers kunnen geven, is op zich al een leuke opsteker voor de medewerkers van de website! Het wordt zeer op prijs gesteld als u uw stem uitbrengt en deze oproep aan anderen doorstuurt. Stemmen kan tot en met 31 januari aanstaande.
Stem op de website Stelling van Amsterdam
|
Dit jaar een eeuw geleden...Tekst: René Ros. Dit jaar een eeuw geleden... ... ondertekening Verdrag van Versailles tussen geallieerden en Duitsland (28 juni),
... werden de contracten voor de bouw van de schuilplaatsen in de Voorstelling bij Spaarndam, Voorstelling bij Vijfhuizen en Voorpositie bij Cruquius voltooid, ... waren er twee ongevallen met watervliegtuigen op Marinevliegkamp Schellingwoude met twee dodelijke slachtoffers, Alle forten zijn sinds 2014 al 100 jaar of ouder maar ook de schuilplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog hebben die leeftijd nu behaald. Pas vanaf 2035 kunnen we de eeuwfeesten voor de kazematten vieren. Het gehele jaar zijn deze en nog veel meer historische gebeurtenissen te vinden in de Historische Kalender. Ze worden dagelijks automatisch gepubliceerd op onze Twitter en FaceBook kanalen.
|
Statistiek 2018Tekst: René Ros. In heel 2018 werden er ruim 138.000 bezoeken aan de website Stelling van Amsterdam gebracht. Dat is ongeveer gelijk aan 2017. In totaal zijn er ruim 1,5 miljoen bezoeken aan de website gebracht sinds de eerste publicatie in 1999. De website is 213 MB (+2) groot en bestaat uit 1.144 webpagina's (+8) inclusief nieuwsbrieven. Er zijn vorig jaar vijf pagina's verwijderd.
Het aantal nieuwsbrieven was met 13 stuks twee hoger dan het jaar ervoor, waarvan één thema-nieuwsbrief. Het aantal abonnees is het afgelopen jaar gedaald naar 804 (-7). Maar de verschuiving naar sociale media is voortgezet: 636 (+55) volgers op Twitter, 313 (-9) Facebook'ers en 40 (+1) op LinkedIn. Tevens zijn er via de website 92 (-9) vragen ontvangen waarvan zeven zijn doorgestuurd naar derden. In totaal zijn er 27 activiteiten georganiseerd of aan mee gewerkt waaraan 944 personen hebben deelgenomen.
|
Soldaat gedood door elektriciteit (1/2)Tekst: René Ros.
Op de digitale kranten website Delpher werd het bewuste artikel en andere gevonden met de eerste van 8 november 1918. Op de website WieWasWie werd gezocht naar mensen die voor die datum in Beverwijk overleden waren. Zo werd de overlijdensakte van Philip Dagloonder (*27-10-1888 Amsterdam) in het Noordhollands Archief gevonden. Uit de krantenartikelen blijkt dat twee militairen voor de Krijgsraad zijn gebracht vanwege het overlijden van Philip Dagloonder. Ook toen nam De Telegraaf het niet nauw met de privacy en noemde de initialen maar ook de geboorteplaats en legereenheden van de verdachten. Elke verdachte had gelukkig vier voorletters en met de geboorteplaats kwamen, met bijzondere zoek-operatoren, op WieWasWie de volledige namen vrij snel in beeld.
Een groep van vijf man, waaronder de twee verdachten, was belast met het aanleggen van de elektrische installatie op het fort en had op 6 november 1918 rond 21.45 uur plezier op de fortkamer 17. Om een kamergenoot te laten schrikken besloten ze om een koperdraad tussen de elektrische lamp en de deurkruk te leggen. De gebruikte stroom was 220 volt en volgens getuige-deskundigen was pas 10 jaar bekend dat die stroom voor mensen dodelijk kon zijn. De manschappen waren gewend blote stroomdraden met een doek vast te houden of op een rubbermat te staan en hadden zelf al eens zonder gevolgen onder stroom gestaan. Dagloonder was niet de beoogde kamergenoot maar greep onwetend de deurkruk, terwijl hij op een natte vloer stond, met fatale gevolgen. Het blijkt een bizar ongeval dat op alle betrokkenen een grote indruk moet hebben achtergelaten. Een trieste gedachte is dat Philip Dagloonder anders, net als zijn vrouw en vijf kinderen, in een Duits concentratiekamp om het leven zou zijn gekomen. Of zou hij ervoor hebben gezorgd onder te duiken? Soldaat Dagloonder (Nieuw)
|
Hoe is het op Fort bij Velsen?(Dit artikel verscheen op 21 januari en is later aan deze nieuwsbrief toegevoegd.) Tekst en foto's: Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam.
In de periode 1981-1983 werd het hoofdgebouw met daaraan de poterne en de twee keelkazematten gesloopt door de nieuwe particuliere eigenaar G. Kruk. Het beton werd gebroken en als bescherming tegen de Hemtunnel gestort. In het hoofdgebouw zaten twee pantserkoepels met 15 cm geschut waarvan één waarschijnlijk in de Tweede Wereldoorlog als oud ijzer is afgevoerd. De andere is via diverse omzwervingen bij het Nationaal Militair Museum in Soesterberg terechtgekomen. Van de oorspronkelijke gebouwen is alleen het frontgebouw nog aanwezig. Omdat in dat frontgebouw de derde pantserkoepel nog aanwezig is, had dit gebouw onze grote belangstelling. Deze koepel is slechts een van twee in Nederland die nog in-situ aanwezig zijn.
Omdat de gronddekking tegen het frontgebouw is verdwenen, was het niet eenvoudig om via de rechter vleugelmuur, over een ijslaagje, het 5 meter hoge dak op te klimmen. Ook de koepel is roestbruin maar met weinig beschadigingen en best indrukwekkend.
De overheden hebben een mandaat van de Nederlandse bevolking, en zelfs van de wereld, tot het behouden van de Stelling van Amsterdam en haar onderdelen. Wellicht moeten we als samenleving het fort weer in eigendom krijgen?
Fort bij Velsen
|
Uitnodiging voor de Fort Velsen Open Dag(Dit artikel verscheen op 28 januari en is later aan deze nieuwsbrief toegevoegd.) Tekst en logo: krakersgroep Fort bij Velsen
Het Fort bij Velsen is als rijksmonument onderdeel van de Stelling van Amsterdam en UNESCO werelderfgoed. Wij stellen het fort graag open voor publiek. Zondag 3 februari nodigen wij u graag uit voor een feestelijke open dag. U kunt rondlopen in het fort en op afstand een kijkje nemen naar het unieke kanon. Er zullen medewerkers van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam aanwezig zijn om uw vragen te beantwoorden. Wij ontvangen u graag met koffie en thee tussen 12.00 en 17.00. In verband met beperkte parkeergelegenheid, adviseren wij om met de fiets of het O.V. te komen. Fort bij Velsen Betreden van het terrein is geheel voor eigen verantwoordelijkheid en risico. Fort bij Velsen
|
|
Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam. De redacteurs en auteurs aanvaarden geen aansprakelijkheid, op welke wijze ontstaan, door het gebruik van de inhoud van de website, nieuwsbrief of andere publicatie, door welke persoon en voor welk doel dan ook. Wij hebben ons best gedaan om alle rechthebbenden op deze website / nieuwsbrief te achterhalen. Eenieder die meent dat zijn/haar materiaal zonder voorafgaande toestemming hier is gebruikt, verzoeken wij om zich tot ons te wenden. Bij gebruik als bron voor publicaties en andere uitingen is bronvermelding verplicht en tevens wordt deskundige begeleiding, door bijvoorbeeld de redacteur of auteur, aanbevolen. In de nieuwsbrieven weergegeven meningen zijn een deel van een column of strikt persoonlijk tenzij expliciet anders is aangegeven. 'Majoor Van Hall' en 'Soldaat Troelstra' zijn fictieve militairen uit het verleden die dienen als pseudoniemen voor verschillende personen. Activiteiten zoals rondleidingen worden mogelijk door andere partijen georganiseerd en de verantwoordelijkheid voor inhoud, uitvoering e.d. ligt geheel bij de betreffende partij. De inhoud van een nieuwsbrief wordt na publicatie niet meer gewijzigd en kan later onjuist zijn gebleken of niet meer van toepassing zijn. De auteursrechten berusten bij René G.A. Ros tenzij anders is aangegeven. |
Nieuwsbrief 469
Vanaf 7 januari is het mogelijk om voor de publieksprijs van de Geschiedenis Online Prijs 2019 te stemmen op de website Stelling van Amsterdam. De Geschiedenis Online Prijs 2019 is een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek en De Ree Archiefsystemen.
...
keerden meerdere manschappen naar het burgerleven terug omdat Nederland zijn leger pas in 1919 demobiliseerde, zoals 
Per maand waren er gemiddeld 11.500 bezoeken oftewel 378 per dag. Deze keer was april de drukste maand en december de rustigste maand.
Bij de Krijgsraad in Den Haag was voor beiden 14 dagen hechtenis geëist maar de aanklager zou met een voorwaardelijke veroordeling akkoord kunnen gaan. Een artikel met het vonnis heb ik niet kunnen vinden maar er volgde hoger beroep. Het Hoog Militair Gerechtshof vonniste in november 1919 en nam de eisen van veertien dagen hechtenis niet volledig over. Alleen De Breet werd daartoe veroordeeld terwijl Querelle werd vrijgesproken omdat zijn schuld niet bewezen kon worden.
Met medewerking van de krakers heeft een ploeg van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam toegang gekregen tot het Fort bij Velsen. Het fort werd op 13 januari jl. gekraakt en wij bezochten het fort vijf dagen later om een beeld te krijgen. Het fort was bijna 40 jaar lang niet toegankelijk, ook niet voor ambtenaren en geïnteresseerden. Hoe is de situatie op het fort?
Aan weerszijden van de ronde ruimte voor de pantserkoepel zijn in totaal acht lokalen van slechts 3 meter breed. De frontmuren van de buitenste lokalen zijn halfrond omdat daar zoeklichten hadden moeten komen. Er is nog één houten wand aanwezig en daartegen staat een losse deur met de tekst 'Cantine' en die kantine was in het gesloopte hoofdgebouw!
Dit waren onze objectieve waarnemingen en we hopen dat ze bijdragen tot begrip voor de diverse partijen. Maar ook door de huidige situatie heen te kijken en de waarde van dit bijzondere monument te zien. Met de oude container 'G. Kruk b.v.' als nieuw historisch element.
Vanaf 13 januari jl. heeft het Fort bij Velsen een nieuwe invulling gekregen. Wij zijn een groep culturele ondernemers en willen graag een culturele invulling geven aan het terrein met oog op de natuur en de historische waarden.